Donderdag 18 augustus: Een schouw in Culemborg: "Ik moet poepen"; Ajax-man Westendorp dood

In Culemborg werd gisteren een soort rechtszitting op straat gehouden, compleet met officier van justitie, rechters, advocaten, xc3xa9n een verdachte wiens bloed ze hier wel kunnen drinken. Omdat deze 23-jarige Marokkaan vorig jaar in deze straat met zijn auto bepaald onzacht in aanraking kwam met 'de Molukse vijand'. Opzet, denken de bewoners. Noodweer, vindt de advocaat. Onze correspondente was erbij.

Culemborg, woensdag. Rond kwart voor negen is het al aardig druk in de Diepenbrockstraat in Culemborg. Anderhalf jaar geleden was de Culemborgse wijk Terweijde en specifiek deze straat groot in het nieuws vanwege rellen tussen Molukse en Marokkaanse jongeren. Nu hangt er een zenuwachtige sfeer: niemand weet precies wat er straks staat te gebeuren. Het valt op dat aan een aantal lantaarnpalen in de straat schoenen zijn gehangen. Volgens een man uit de straat heeft dat niets met vandaag te maken, maar hebben jongelui dat ooit gedaan om de straat een xe2x80x98ghetto-imagoxe2x80x99 te geven. xe2x80x9cIn Amerika doen ze dat ook, dat betekent dat er op die plek iemand vermoord is,xe2x80x9d vertelt de man. xe2x80x9cMaar dat is hier niet zo, hoor.xe2x80x9d

Mensen zitten voor hun huizen, hangen uit het raam of lopen wat heen en weer. Midden op straat staat een cameraploeg en een radiojournalist loopt de straat op en neer, op zoek naar mensen die iets willen zeggen. xe2x80x9cIk moet eerst poepen,xe2x80x9d zegt een buurtbewoner van een jaar of vijftig als de journalist op hem af komt. Hij vindt het maar niks dat de hele situatie ineens weer wordt opgerakeld. Het is meer dan een jaar geleden, het is achter de rug.

De reden dat iedereen vandaag zo gespannen is, is dat het Hof in Arnhem een paar maanden geleden heeft besloten dat er een schouw moet plaatsvinden op de plek waar Ilias M., een 23-jarige Marokkaan, zou zijn ingereden op een aantal bewoners van de straat, waaronder een jong meisje. Ilias zegt zelf dat het een ongeluk was: toen hij op de bewuste avond de straat inreed was het donker. Hij werd bekogeld met stenen, raakte in paniek, probeerde zo snel mogelijk weg te komen en schoot daarbij een tuin in waar op dat moment mensen stonden.

Zijn advocaat, Arthur van der Biezen, had het Hof gevraagd om een reconstructie van het gebeuren, maar het Hof besloot tot een schouw: een openbare zitting op de plaats zelf, om een beter beeld te krijgen van de verklaringen en van de situatie.

Tegen 9:20 uur arriveren de leden van het Hof, de politiemensen, de verdachte en zijn advocaat en de getuige-deskundigen. In eerste instantie staat Ilias M. in een andere straat. Een jonge, gezette en lichtelijk opgefokte buurtbewoonster loopt de straat in en komt terug met de mededeling: xe2x80x9cDie kutmarokkaan. Hij durft wel hxc3xa8!xe2x80x9d

De hele stoet komt de Diepenbrockstraat in lopen, met de voorzitter van het Hof voorop. Hij richt allereerst het woord tot de buurtbewoners, terwijl een jonge Molukse man xe2x80x9cKankerhomo, kankerhomo,xe2x80x9d roept naar Ilias. De voorzitter kan zich voorstellen dat een schouw met de verdachte erbij de gemoederen weer hoog doet oplopen. xe2x80x9cHeel hoog ja, heel hoog,xe2x80x9d beamen twee vrouwen. Ze hebben pas gisteren te horen gekregen dat dit zou gebeuren, en een van de twee heeft er de hele nacht wakker van gelegen. xe2x80x9cHet is een kutgevoel dat het nu weer wordt opgerakeld,xe2x80x9d vindt een oudere man.

De voorzitter toont begrip, maar legt uit dat het niet anders kon. Hij dirigeert zijn gevolg naar het begin van de Diepenbrockstraat, waar Ilias M. in de nacht van 31 december 2009 op 1 januari 2010 aan kwam rijden en even stil stond. Als hij vertelt dat hij met stenen is bekogeld, haalt hij zich meteen de woede van de buurtbewoners op de hals. xe2x80x9cJe bent helemaal niet met stenen bekogeld, jongen,xe2x80x9d roept een oudere vrouw.

Een jongen die op de stoep staat ergert zich aan de indruk dat Ilias nu zelf het slachtoffer speelt. xe2x80x9cHij maakte aan het begin van de straat al vaart,xe2x80x9d roept een ander.

De groep loopt verder naar de drempel tegenover het huis van het meisje dat is aangereden. Terwijl ze daar heenlopen komt er een oude man op een scootmobiel de straat inrijden. Met een stoxc3xafcijnse blik rijdt hij dwars door de groep heen, het is een vrij komisch gezicht. Een getuige-deskundige van de politie geeft aan tot waar de remsporen kwamen, terwijl Ilias vertelt waar hij op de rem stapte, hoe hij in paniek raakte en de auto achteruit reed om terug te rijden.

Het gezette meisje dat de hele tijd al opmerkingen roept, staat nu met een camera bij de groep. Ze probeert fotoxe2x80x99s te maken van Ilias, die dat absoluut niet wil. Hij staat er totaal niet op zijn gemak bij, houdt ongemakkelijk zijn hand voor zijn gezicht en zegt tegen een politieagent dat xe2x80x98ie niet wil dat er fotoxe2x80x99s worden gemaakt. xe2x80x9cDat kan ik me voorstellen,xe2x80x9d antwoordt de agent, en blijft staan waar hij staat.

De advocaat-generaal wil weten waarom Ilias in die nacht xc3xbcberhaupt de Diepenbrockstraat in is gereden: hij had de groep mensen al zien staan en wist dat er al een aantal dagen onrust was tussen de Molukkers in deze straat en Marokkanen. Ilias antwoordt dat hij nooit een probleem had met deze mensen, dat hij had verwacht dat ze hem wel zouden herkennen; niet dat ze met stenen zouden gooien.

De buurtbewoners die dit horen reageren verontwaardigd. xe2x80x9cVan Allah mag je niet liegen, helemaal niet tijdens de ramadan,xe2x80x9d wordt er geroepen. Het meisje met de camera hoopt dat Ilias door Allah in de hel wordt gestraft.

Na nog wat technische zaken als bloembakken en bochten heeft de voorzitter genoeg gezien. Geduldig legt hij aan een aantal buurtbewoners uit dat wat zij vandaag zeggen niet echt van belang is, maar dat al hun verklaringen al in het dossier staan en dat daar ook zeker naar wordt gekeken.

Arthur van der Biezen vindt het waardevol dat de schouw vandaag heeft plaatsgevonden. Zelf was hij nog nooit eerder op deze plek geweest. Hij noemt het relevant om met eigen ogen gezien te hebben hoe klein de straat is en welke hoeken er in zitten. Hij zal zich tijdens de inhoudelijke behandeling, die plaatsvindt op 11 oktober, dan ook zeker gaan beroepen op noodweer.

(verslag: Anna Korterink)

*

Sven Westendorp is overleden (Blik op Nieuws). De omstreden Ajax-hooligan en -handelaar werd slachtoffer van een regelrechte moordaanslag, maar bleef nog enkele dagen in leven. Ik begreep dat hij nog gehoord zou worden in de zaak van de Ajax-groep die verdacht wordt van drugshandel. Of zijn dood daarmee te maken heeft is nog onduidelijk, een verslag van die rechtszitting staat hier