Puck van Twist: acht jaar cel ondanks alibi

Puck van Twist (57) uit Amsterdam is in Oostenrijk veroordeeld tot acht jaar gevangenisstraf wegens betrokkenheid bij een drugstransactie. Iedereen die kennis neemt van de feiten trekt de conclusie: onterecht.

Toen de transactie plaatsvond, aan de grens van Oostenrijk en Zwitserland, was Van Twist officieel nog gedetineerd in Heerhugowaard. Op de bewuste dag had hij in dat kader gewerkt bij een hiervoor gedetacheerd bedrijf.

Familieleden en vrienden van Van Twist proberen al jarenlang deze xe2x80x98gerechtelijke dwalingxe2x80x99 aan de kaak te stellen, maar al oproepen en brieven aan politici en belangenbehartigers leveren niets op. Het probleem is dat Van Twist in 2005 wxc3xa9l betrokken was bij een drugssmokkelzaak in Oostenrijk en dat hij toen zijn straf daar niet volledig had uitgezeten. Hoewel dat officieel helemaal los staat van de nieuwe zaak lijkt deze xe2x80x98jeugdzondexe2x80x99 de enige reden voor de veroordeling.

 
Nederlander in buitenlandse cel voor drugssmokkel. Maar: onschuldig. Daar lopen politici xe2x80″ en journalisten xe2x80″ niet meteen warm voor.

Het zal wel.

Onschuldig?

Dat zeggen ze allemaal.

Toch is er in de zaak van Puck van Twist (57) uit Amsterdam alle reden om alarm te slaan en deze xe2x80x98gerechtelijke dwalingxe2x80x99 aan de kaak te stellen. Al zal niet iedereen zich geroepen voelen met actie te ondernemen, daarvoor speelt het verleden van Van Twist een te belangrijke rol. Hij was in 2005 wxc3xa9l betrokken bij drugssmokkel en hoewel hij die straf helemaal heeft uitgezeten is wel te begrijpen dat de Oostenrijkse autoriteiten nog een appeltje wilden schillen met de Amsterdammer. Menselijk gezien niet zo vreemd, strafrechtelijk gezien onjuist. Maar wie maalt daarom?

Van Twist is veroordeeld voor een drugstransactie die hij zou hebben gedaan op 21 september 2007 in het Oostenrijkse St. Gallen, op de grens met Zwitserland. Het enige xe2x80x98bewijsxe2x80x99 is een verklaring van een Oostenrijkse kroongetuige, een zekere meneer Konigstetter, die in 2005 enige tijd tegelijk met Van Twist in de gevangenis zat. Van Twist kwam er pas in september 2009 achter dat hij hiervan werd verdacht: hij bleek internationaal te zijn geregistreerd. Toen hij op huwelijksreis naar Thailand wilde, werd hij op het vliegveld in Mxc3xbcnchen aangehouden en uitgeleverd aan Oostenrijk.

Hij had een nagenoeg waterdicht alibi: op de dag dat de drugstransactie plaatsvond, was Van Twist nog gedetineerd. Hij werkte vanuit de gevangenis Amerswiel bij een bedrijf, onder toezicht van justitie. Uit werkbriefjes blijkt dat hij die bewuste vrijdag tot 11 uur xe2x80x99s morgens heeft gewerkt.

Omdat het delict al twee jaar eerder zou zijn gepleegd, kostte het even tijd na te gaan wat er die dag verder was gebeurd. Na onderzoek van de agendaxe2x80x99s werd duidelijk dat hij en zijn vrouw xe2x80x99s avonds op bezoek waren geweest bij vrienden. De werkgever en de vrienden legden getuigenverklaringen af, maar de Oostenrijkse rechter deed daar niets mee.

Van Twist is nu door de rechtbank in Innsbruck veroordeeld tot acht jaar celstraf. Vrienden en familieleden hebben vanaf het begin geprobeerd politici en andere belangenbehartigers tot actie te bewegen, maar als er al een reactie kwam was het: we kunnen niets doen, er moet eerst een uitspraak zijn. Maar ook na de veroordeling loopt niemand er warm voor. Het lijkt een geval van: eigen schuld, dikke bult.

Behoorlijk ten einde raad benaderden de vriendin, Jacqueline Monsma,  bij wie Puck van Twist op de bewuste avond op bezoek was, mij. Of ik niet wat aandacht wil besteden aan de zaak. Jacqueline: xe2x80x9cHet probleem is dat Puck in 2005 een misstap heeft begaan. Hij is met een toenmalige vriend naar Oostenrijk gereden met (soft)drugs in de auto. Hij is hiervoor opgepakt en heeft daar een gevangenisstraf voor gekregen. Verdiend. Vond hij zelf ook. Hij was geen xe2x80x98echte crimineelxe2x80x99: hij was nog niet eerder met de politie in aanraking geweest, het was een eenmalige uitglijder.xe2x80x9d

Wel een dure.

Er volgde een forse straf. Na anderhalf jaar was hij het Oostenrijkse gevangenisleven meer dan zat. Hij wist toen zonder al te veel problemen te ontsnappen. Hij gaf zichzelf wel meteen aan bij de Nederlandse politie. Die nam de zaak niet al te hoog op, maar na drie weken besloten ze hem toch maar te arresteren en de rest van zijn straf te laten uitzitten in respectievelijk Dordrecht, Breda en  Heerhugowaard.

Tijdens zijn detentie in Heerhugowaard is hij getrouwd met zijn jeugdliefde Marian. Toen de straf erop zat wilden ze op huwelijksreis naar Thailand. Dat was een cadeau van zijn tweelingzus Kitty, die in Thailand woonde. Het kersverse bruidspaar kwam echter niet verder dan het vliegveld in Mxc3xbcnchen.

Wat was er gebeurd?

Op 21 september 2007 was een zekere meneer Konigstetter opgepakt. Het gaat om een Oostenrijker die bekend staat als een veelpleger. Hij heeft al zoxe2x80x99n twintig jaar in de gevangenis doorgebracht, is ook al eens wegens meineed veroordeeld. Hij kende Puck van Twist uit de tijd dat ze tegelijk in Oostenrijk vastzaten. Deze Konigstetter was in St. Gallen gearresteerd omdat hij in het bezit was van ruim 1300 gram amfetamine en 4000 xtc-tabletten. Hij verklaarde dat hij de drugs van Puck en Marian had ontvangen, op die dag, in St. Gallen.

Toen Puck en Marian in september 2009 werden uitgeleverd aan Oostenrijk, was hun Oostenrijkse advocaat Michael Kramer al snel overtuigd van de onschuld van zijn clixc3xabnten.

Hij gaf aan ernstig te twijfelen aan de geestesgesteldheid van getuige Konigstetter, omdat hij telkens zijn verhalen wijzigde en de indruk wekte fantasie en werkelijkheid niet meer te onderscheiden, maar de rechter weigerde een verzoek om Konigstetter een psychiatrisch onderzoek te laten ondergaan.

Op de eerste zitting van 22 september 2009 was Konigstetter zelf aanwezig. Terwijl hij eerst had verklaard dat hij de hele transactie met Marian had besproken, trok hij dat op de zitting in. Nu verklaarde hij dat Marian zelfs niet aanwezig was geweest bij de transactie. De Officier van Justitie vroeg de rechter Marian wegens gebrek aan bewijs vrij te spreken. Dat gebeurde dezelfde dag nog: na 4,5 maand onschuldig te hebben gezeten kwam ze vrij.

De chauffeuse van Konigstetter was ook op de zitting. Zij verklaarde dat ze Marian niet herkende. Over Puck zei ze dat hij het misschien kon zijn, maar misschien ook niet. Ze wist het eigenlijk niet. Zij meende hem te herkennen omdat zij hem daar in de beklaagdenbank zag zitten; zij verklaarde dat zij Puck nooit herkend zou hebben als zij hem elders tegen zou zijn gekomen.

De tweede zitting vond plaats op 17 november. De Nederlandse recherche had op verzoek van Oostenrijk Hugo van Dijk, de werkgever van Puck, op 23 september 2009 ondervraagd en een proces-verbaal van verhoor opgemaakt.

De rechter vond de schriftelijke verklaring en het proces-verbaal niet voldoende en wilde in een volgende zitting middels een videoconferentie de werkgever Hugo van Dijk kunnen ondervragen.

Op de derde zitting, 8 januari 2010, is Hugo van Dijk door de rechter gehoord en nog was het voor de rechter niet voldoende om tot uitspraak over te gaan.  Hij was van mening dat (ex)werknemers van Hugo van Dijk eveneens verklaringen moesten afleggen. Hij heeft de Nederlandse Justitie verzocht deze pers
onen op te sporen.

De vierde zitting was op 4 maart 2010. Tijdens moesten oud-collegaxe2x80x99s van Puck getuigen of het klopte dat zij op 21 september 2007 tot 11.00 uur met Puck hadden samengewerkt. Op die dag, de dag van het vermeende transport, was Puck gedetineerd in de gevangenis Amerswiel in Heerhugowaard. Vanuit deze gevangenis was hij gedetacheerd om te werken bij het bedrijf van Hugo van Dijk, met goedkeuring van het Ministerie van Justitie. Van Dijk verklaarde op de zitting van 8 januari 2010, middels een videoconferentie, dat hij Van Twist om 11.00 uur nog door de bedrijfstelefoon had gesproken. Het werkbriefje van die dag gaf aan dat Puck die dag tot half twee had gewerkt.

Op 21 september 2007 was er nog geen vrij grensverkeer met Zwitserland, waar het drugstransport zou worden afgeleverd. Vanwege zijn detentie had Puck geen paspoort, het is wel heel erg onaannemelijk dat een gedetineerde zonder paspoort door Zwitserland zou willen reizen. Het betreffende transport bestond uit xc3xa9xc3xa9n pakket met elf kleinere pakketjes. Op acht van deze pakketjes is DNA-materiaal gevonden van een tot nu toe onbekende crimineel die meerdere malen in Innsbruck zijn slag heeft geslagen. Zijn laatste misdaad is een overval op een casino in Innsbruck. Van Puck is op het beoogde pakket geen DNA-materiaal gevonden, ook zijn er vingerafdrukken van hem gevonden.

Verder zijn Puck en Marian die bewuste vrijdagavond op bezoek geweest bij hun vrienden Hans en Jacqueline, al vxc3xb3xc3xb3r acht uur. De vrienden weten dat zeker omdat het de laatste vakantiedag was van Marian en dat hadden ze nog gevierd. Ze hadden geproost op een beter leven en dat Puck nooit meer in de gevangenis zou komen en dat ze voortaan weer samen op vakantie konden.

Jacqueline: xe2x80x9cHet is vreselijk dat hij nu al weer vanaf 4 mei 2009 onschuldig opgesloten zit en als een misdadiger wordt behandeld. Ik kan niet genoeg benadrukken hoe goed Puck bezig was om samen met Marian zijn leven weer op de rit te krijgen. Zo heeft hij tijdens zijn detentie allerlei diplomaxe2x80x99s behaald (BHV, VCA I en II, Vorkheftruckchauffeur en Reachtruckchauffeur). Hij was samen met het UWV bezig met een re-integratietraject. Wij hebben met eigen ogen kunnen zien hoe Puck weer positief in het leven stond en we zijn trots op hem dat hij het verleden achter zich heeft kunnen laten. Wij zijn dan ook van zijn onschuld overtuigd.xe2x80x9d

Dat is het verhaal.

Er is niet zoveel twijfel over xe2x80″ wat mij betreft xe2x80″ dat Puck erin geluisd is door die Oostenrijkse getuige Konigstetter, in ruil voor strafvermindering. Maar om zoxe2x80x99n geschiedenis terug te draaien, dat valt niet mee. Ook niet als veel autoriteiten er eigenlijk wel van overtuigd zijn dat hier iets niet klopt. Bij de Oostenrijkers speelt ongetwijfeld het xe2x80x98verledenxe2x80x99 van Van Twist mee.

De Nederlandse autoriteiten zijn op de hoogte, maar om nou te zeggen dat ze echt op het vinkentouw zittenxe2x80xa6

Ook de media lopen er niet al te warm voor.

Een van de laatste berichten is een stuk in dagblad BN/De Stem, uit augustus 2009 (!) waarin woordvoerder Herbert Brinkman van het ministerie van Buitenlandse Zaken zegt: xe2x80x9cDe ambassade in Oostenrijk zit er bovenop. Maar de rechter moet eerst uitspraak doen. We kunnen alleen kijken of op de juiste manier recht wordt gesproken.xe2x80x9d

Het is bij xe2x80x98kijkenxe2x80x99 gebleven.  In 2011 is Puck in Innsbruck veroordeeld tot acht jaar. Net als Konigstetter. Met de Oostenrijkse advocaat van Puck is geen contact meer te krijgen. Het laatste nieuws: de aanvraag om naar Nederland te mogen worden overgeplaatst is afgewezen. Over twee jaar mag hij weer een nieuw verzoek indienen.

 
DE MACHTELOOSHEID VAN POLITICI
De brief die Jacqueline en Kitty aan mij stuurden, hebben ze eerder gestuurd naar mensen uit xe2x80x98de politiekxe2x80x99 waarvan ze dachten dat die hen konden helpen.

 Jacqueline: xe2x80x9cWij hebben vele, vele brieven geschreven. Het antwoord was ALTIJD dat ze niets voor ons konden doen want dat hij eerst veroordeeld moest worden voordat ze wat konden ondernemen.xe2x80x9d

Maar ook nu hij wel veroordeeld is, doet niemand iets.

Deze brief is gestuurd aan alle fractievoorzitters in de Tweede Kamer:

xe2x80x9cHopelijk vindt u even een moment tijd om mijn bijgevoegde brief, over het schrijnend onrecht wat mijn broer wordt aangedaan, te lezen. Op 19 augustus 2009 heb ik een brief gestuurd aan minister Hirsch Ballin. Daarop heb ik een schrijven terug ontvangen (nummer 09/5617774) van het Ministerie dat ik een inhoudelijke reactie tegemoet zou kunnen zien binnen zes toch acht weken. Helaas heb ik daarna nimmer meer iets gehoord. De inhoud van mijn brief zal u duidelijk maken dat de situatie er voor mijn broer niet rooskleurig uit ziet.xe2x80x9d

De reacties:

Mark Rutte:

Geachte mevrouw,
Hiermee bevestig ik u de ontvangst van onderstaande e-mail. Gezien de inhoud heb ik deze onder de aandacht gebracht van mijn fractiegenoot  Fred Teeven.
 
Hopende u hiermede van dienst te zijn geweest.

Met vriendelijke groet,
Mark Rutte.

Jeaninne Hennis Plaschaert (augustus 2009):
Begrijp ik goed dat zij xc3xbcberhaupt nog geen rechter hebben gezien (die bijvoorbeeld heeft bepaald dat zij in detentie moeten blijven gedurende de duur van het onderzoek)?
 
De zaak dient op 22 september. Dat is uiteraard nog een lange tijd als iemand onschuldig vast zit. Probleem voor mij in deze is dat de Europese wetsvoorstellen rondom de procedurele rechten muurvast zitten in de Raad. Ik heb dus op dit moment geen stok om mee te slaan. Bijvoorbeeld als het gaat om de duur tussen aanhouding en het proces zelf. Vooralsnog moeten de lidstaten handelen binnen een redelijke termijn maar dit is verder niet gedefinieerd.
Publiciteit is altijd goed om misstanden aan de orde te stellen. Maar om hiertoe over te gaan moet er wel zo veel mogelijk concrete informatie beschikbaar zijn. Pers in NL zet op dit moment weinig zoden aan de dijk. Pers in Oostenrijk is wellicht interessanter. Een eerlijk proces mag verwacht worden op 22 september! 
 
Hans van Baalen, januari 2010:
Zijn woordvoerder laat telefonisch weten dat het Europees Parlement in de kwestie van Puck niets kan betekenen, hoe jammer hij dat ook vindt. Het is niet toegestaan dat lidstaten zich met elkaar bemoeien in dit soort zaken. Hij vertelde dat mogelijk de heer Fred Teeven nog iets voor ons zou kunnen betekenen (maar dat was niet nodig, Mark Rutte had de brief al aan Teeven doorgestuurd). Verder zei de woordvoerder dat hij uit ervaring weet dat publiciteit in dergelijke zaken niet gewaardeerd worden door de rechters. Integendeel, dit kan wel eens tegen de persoon werken. Ministeries zien niet graag dat anderen zich met hun zaken bemoeien.

Woordvoerder van Pieter van Geel, februari 2010
xe2x80x9cWij begrijpen dat dit een hele vervelende kwestie is en dat u hoopt dat dit zo snel mogelijk achter de rug is. U schrijft dat u op zoek bent naar iemand die zich het lot van uw broer aantrekt. Helaas kunnen wij u als politieke partij niet helpen. In Nederland kennen wij een scheiding van machten, wat inhoudt dat de politiek zich niet kan en mag bemoeien met rechtzaken. Wij vinden het wel jammer dat het Ministerie van Justitie u geen inhoudelijke reactie heeft gegeven. Tot slot willen wij u en uw broer veel sterkte toewensen.

Met vriendelijke groet,
CDA Tweede Kamerfractie

SGP, 12 februari 2010
xe2x80x9cNamens de heer Van der Vlies meld ik dat wij uw brief in goede orde hebben ontvangen en voorgel
egd aan onze beleidsmedewerker en woordvoerder justitie. Mochten we iets voor u/uw broer kxc3xbannen doen, dan zullen we dat niet nalaten. Uiteraard houden we u dan daarvan op de hoogte. Van harte sterkte toegewenst, in het bijzonder voor uw broer.

Met vriendelijke groet,
Janie de Jong, secr. SGP-fractie Tweede Kamer.xe2x80x9d

PvdA, 18 februari:
Dank voor uw mail waarin u schrijft over de moeilijke situatie waarin uw broer is beland. Allereerst mijn oprechte excuses dat wij niet eerder op uw bericht hebben kunnen reageren. Ik moet eerlijk zijn, de Tweede-Kamerfractie van de PvdA kan niet direct iets voor uw broer betekenen. Een politieke partij doet nooit uitspraken over zaken die nog onder de hamer van de rechter zijn, zij kan en mag niet op de stoel van de rechter kan gaan zitten. Van de rechter mag een zorgvuldig oordeel worden verwacht, op basis van wet- en regelgeving, zoals die is.
Ik kan dan ook niet anders, dan uw broer aanraden zich te laten bijstaan door een goede advocaat. U kunt met het ministerie van Buitenlandse Zaken contact opnemen, of met het Nederlandse consulaat in Duitsland, om te kijken of zij aanvullend advies voor u hebben.
Ik wens u en uw broer veel sterkte.

Met vriendelijke groet,
Afdeling Voorlichting PvdA.xe2x80x9d

Omdat Fred Teeven nog niets van zich heeft laten horen, gaat er een brief zijn kant uit:
xe2x80x9cOp 26 januari liet de heer Rutte mij weten dat hij mijn mail met bijlage van 25 januari onder uw aandacht heeft gebracht. Tot op heden heb ik van u daarop geen reactie ontvangen. Wellicht beseft u niet hoe wij als familie en vrienden van Puck van Twist ten einde raad zijn.xe2x80x9d

Maar ook Fred Teeven voelt zich niet geroepen tot actie.