Er gingen veel zittingen en veel advocaten aan vooraf, maar gisteren was dan eindelijk de inhoudelijke behandeling van de zaak tegen Frans J. (40) uit Oosterbeek, verdacht van de moord op, en het laten verdwijnen van het lichaam van Henk Peters (41) uit Doorwerth.
Er is veel belangstelling voor de zaak: de publieke tribune zit volgeladen. xe2x80x98Het lijkt wel een invasie,xe2x80x99 mompelt de officier van justitie als hij ziet hoe het volloopt. Het duurt even voor de zitting begint, en het geroezemoes vanaf de publieke tribune, die voornamelijk gevuld wordt door bij het onderzoek betrokken politieagenten, wordt steeds luider. Totdat advocaat Frank van Ardenne (nummer zeven in de rij) en de verdachte binnenkomen. In xc3xa9xc3xa9n klap is het stil en lijkt ieders aandacht, met name die van de twee zussen van Henk – die het daarvoor nog hadden over de ongestreken gordijnen in de rechtszaal – gevestigd op de verdachte.
Hij ziet er op het eerste gezicht verzorgd uit. Hij draagt een overhemd met een net jasje. Bij nader inzien is zijn overhemd niet gestreken, zit zijn haar ook niet echt netjes en is hij erg bleek.
Op de tenlastelegging staan onder andere betrokkenheid bij de dood van Henk Peters in de periode van 29 april 2009 tot 25 mei 2009, moord met voorbedachten rade, diefstal, valsheid in geschrifte en het wegmaken van een lijk.
Voordat de rechtbank vragen gaat stellen aan J., gaat ze eerst in op de persoon Henk Peters. Hij wordt omschreven als een zorgzame, zwakbegaafde man die al 22 jaar voor dezelfde baas werkte, in de sociale werkvoorziening. Zijn grootste hobby was fotografie: hij fotografeerde met name treinen en ongelukken. Henk woonde bij zijn moeder, en had goed contact met zijn zussen. Vrienden had hij vrijwel niet, maar hij bezocht regelmatig prostituees en had, naar eigen zeggen, een relatie met Jade.
Hij leefde volgens een vast patroon en had behoefte aan structuur. Het zou daarom ook niks voor hem zijn om plotseling van de aardbodem te verdwijnen en niks meer van zich te laten horen.
De voorzitter van de rechtbank stelt dat J. vaak is verhoord, en dat hij onder andere een keer gezegd zou hebben: xe2x80x98Ik weet meer dan ik zeg, ik vertel later meer.xe2x80x99 Ze vraagt hem of vandaag het moment is aangebroken dat hij meer zal vertellen, maar J. beroept zich, wederom, op zijn zwijgrecht.
Als ze hem hierna confronteert met een getuige die verklaarde dat hij zou hebben gezegd: xe2x80x98Als ik niks zeg hebben ze niks, dan krijgen ze het nooit rond,xe2x80x99 wil hij toch reageren. Zijn advocaat grijpt net op tijd in. xe2x80x98Meneer J., het is het een of het ander xe2x80″ of u beroept zich op uw zwijgrecht, of u geeft antwoord.xe2x80x99 J. besluit toch maar te zwijgen.
De rechter houdt J. een aantal zeer belastende feiten voor, die volgens haar xe2x80x98roepen om een antwoordxe2x80x99. Als eerste noemt ze de parkeerkaart van J., waarmee hij de auto van Henk in een parkeergarage zet. Ook zit er op de achterkant van een van de later geplaatste, valse kentekens op Henks auto, een vingerafdruk van J. Daar komt bij dat J. op 10 mei 2009 heeft gebeld naar de meldkamer met de mededeling: "Ik ben Henk Peters en ik leef nog, jullie hoeven me niet te zoeken."
J. ontkent dit overigens niet, volgens hem was het gewoon bedoeld als grap. Terwijl de rechter deze zaken voorlegt zit J. constant aantekeningen te maken. Hij kijkt niet op of om, hij is alleen maar druk aan het schrijven.
De rechter gaat verder. Op een gegeven moment wordt er in een kelderbox een zogenaamd ladeblok aangetroffen, met daarin een vuurwapen, de huissleutels, creditcard en het rijbewijs van Henk Peters, plus een geheugenkaartje van diens camera. Het ladeblok wordt al snel gekoppeld aan J., aangezien zijn (inmiddels ex-)vrouw verklaart dat hij er zo een had en ook werd zijn vingerafdruk erop aangetroffen. In het ladeblok zat ook een print van Google maps, met daarop de straat waar Henk woonde gemarkeerd.
Op de auto van J. is een bloedspoor aangetroffen dat matcht met DNA van Henk. Onderzoek wijst uit dat het bloed alleen op die plek heeft kunnen komen als de kofferbak op dat moment open stond. Tijdens een van de politieverhoren heeft J. toegegeven dat Henk wel eens bij hem in de auto heeft gezeten. Dit verklaart echter niet het bloedspoor op de achterkant van de auto.
Bij elk nieuw feit vraagt de rechter om een reactie, maar elke keer krijgt ze het standaard antwoord: xe2x80x98Ik eh.. beroep me op mijn zwijgrecht.xe2x80x99
Niet alleen belde J. xe2x80x98voor de grapxe2x80x99 naar de meldkamer, ook belde hij een begrafenisondernemer om die voor te bereiden op een begrafenis. De begrafenisondernemer nam op zijn beurt weer contact op met de familie van Henk, omdat er bij hen binnenkort een begrafenis of crematie zou plaatsvinden.
Hoewel J. dus voornamelijk zwijgt, en dat al zoxe2x80x99n twintig maanden volhoudt, heeft hij tijdens politieverhoren af en toe wel iets losgelaten waaruit blijkt dat hij meer weet. Als een van de verbalisanten bijvoorbeeld zegt dat alle onderzoeken in zijn richting wijzen, is zijn reactie: xe2x80x98Dat klopt, maar moord is een te grote stap. Ik ga niet voor een ander op de blaren zitten.xe2x80x99
Ook zou hij gezegd hebben: xe2x80x98Natuurlijk heb ik spijt, maar het zal later blijken dat het anders is gelopen dan ik had voorzien. Ik heb zo mijn vermoedens, maar dat komt later.xe2x80x99
Diverse zoekopdrachten die J. in de periode van Henks verdwijning op internet gaf, doen nog meer vragen rijzen. Zo heeft hij gekeken naar een plaatje van een ingedroogd lichaam en heeft hij gezocht naar de termen xe2x80x98nekschotxe2x80x99, xe2x80x98doodxe2x80x99, xe2x80x98overledenxe2x80x99 en xe2x80x98vermissing volwassenexe2x80x99. xe2x80x98Ik heb een brede interesse, en verder beroep ik mij op mijn zwijgrecht.xe2x80x99
De rechter begrijpt er duidelijk niets van. xe2x80x98U zegt steeds: het is anders dan jullie denken. Waarom zegt u dan niets?xe2x80x99
De officier van justitie ergert zich zichtbaar aan het zwijgen van de verdachte en snapt er ook niks van. xe2x80x98U zit nu al twintig maanden vast, dat zal best zwaar voor u zijn. Als het scenario is: we kregen ruzie, ik gaf hem een klap, hij viel, ging per ongeluk dood en u zat met een lijk dat in paniek weg moest, dan heeft u uw straf er nu al opzitten. Waarom zegt u dat niet gewoon?xe2x80x99
Het is even helemaal stil in de rechtszaal. De officier, na tien seconden: xe2x80x98Ja, we kunnen nu wel een wedstrijdje staren gaan doen, maar ik stel u gewoon een vraag.xe2x80x99 Het antwoord laat zich raden.
Na een korte schorsing leest een hulpverl
ener van de familie de slachtofferverklaring voor. Daaruit blijkt hun boosheid en frustratie over het feit dat de verdachte niks wil zeggen xe2x80″ overigens is hij zelf alweer druk bezig met zijn aantekeningen xe2x80″ en geeft de moeder van Henk aan dat het leven voor haar niet meer hoeft, nu ze niet weet wat er met haar zoon is gebeurd.
J. reageert: xe2x80x98Ik kan me goed inleven in wat mevrouw zegt. Maar verder beroep ik me op mijn zwijgrecht.xe2x80x99
Er wordt een tweede tenlastelegging bij gehaald, maar vanwege de grote publieke belangstelling heeft de rechtbank besloten alles vandaag zo kort mogelijk te houden. De voorzitter bladert snel door de gegevens heen, al xe2x80x98zwijgrecht, zwijgrecht, zwijgrechtxe2x80x99 verzuchtend, en legt hem de valsheid in geschrifte, met betrekking tot het verkrijgen van nieuwe kentekens voor de auto van Henk voor.
Dan maakt de officier van justitie een opmerking over de aantekeningen van J.: xe2x80x98Ik zie dat u alle zaken die besproken worden becommentarieert, kunt u dat niet meteen doen?xe2x80x99 Maar nee, J. wil alles bijhouden en dat later met zijn advocaat bespreken.
Zijn persoonlijke omstandigheden worden kort besproken. J. heeft een tijdje gewerkt bij de technische dienst van de douane, en daarna als parkeerwachter. Hij was getrouwd, maar is inmiddels (xe2x80x98helaas wel, jaxe2x80x99) gescheiden, en heeft met zijn ex-vrouw twee jonge dochters.
Aan de onderzoeken van de reclassering, de psycholoog en de psychiater wilde hij niet meewerken. Over de psycholoog zegt hij: xe2x80x98Ik zag haar, en volgens mij had ze zelf meer behoefte aan het Pieter Baan Centrum.xe2x80x99 De summiere rapportages die over hem zijn opgemaakt noemt hij onbegrijpelijk, omdat hij nooit een normaal gesprek met een van hen heeft gevoerd.
Dan is het woord aan de officier van justitie, die begint aan zijn requisitoir. Hij noemt het een unieke zaak, omdat er geen historie is met vergelijkbare zaken. Volgens hem kan buiten redelijke twijfel worden vastgesteld dat Henk Peters is overleden.
Hij haalt de zaak van Pim Overzier aan. Toen diens lichaam werd gevonden was er al geen doodsoorzaak meer vast te stellen, maar toch werd bewezen verklaard dat hij door geweld om het leven moest zijn gekomen. Zo is het in deze zaak ook. Er is geen doodsoorzaak vast te stellen, maar de aanwezigheid van het vuurwapen en de zeer plotselinge verdwijning van Henk, waarna geen enkel teken van leven meer van hem vernomen is, duiden op een gewelddadige dood.
De officier is erg fanatiek en praat erg snel. Hij noemt mogelijke alternatieven voor de verdwijning van Henk, zoals zelfmoord of een ongeluk, maar al die alternatieven weerlegt hij meteen weer. De enige mogelijkheid die overblijft is dat Frans J. hem vermoord heeft en zijn lijk heeft weggewerkt.
De officier herhaalt een aantal keer hoe onbegrijpelijk hij deze hele zaak vindt. De verdachte zou een paar keer hebben gezegd dat hij wel wilde verklaren, maar dat het van zijn advocaten niet mocht.
Hij noemt twee mogelijke motieven die J. zou kunnen hebben gehad om Henk te vermoorden. Zo had J. zich ooit tegenover een collega erg negatief uitgelaten over Henk. Hij zou gezegd hebben dat Henk een moordenaar en een crimineel was, die aan kleine kinderen zou zitten. Het motief zou hem erin kunnen zitten dat hij de maatschappij een dienst wilde bewijzen.
Een ander motief is er een van financixc3xable aard. J. zou uit zijn geweest op de spullen van Henk, om die te verkopen. Henk was een makkelijk slachtoffer, en het is volgens de officier duidelijk dat J. de auto van Henk koste wat kost wilde hebben. Toen hij nieuwe kentekenbewijzen had aangevraagd, is hij verkleed als nepagent naar het huis van Henk gegaan om de papieren op te halen. Die waren echter twee dagen ervoor al bezorgd, en de politie had ze inmiddels in handen.
Bij het formuleren van de eis neemt hij het feit dat de familie nog steeds in onzekerheid verkeert, dat J. voor een makkelijk, minder weerbaar slachtoffer heeft gekozen en ook de bizarre daden na de vermissing van Henk (het bellen naar de meldkamer en begrafenisondernemer etc.) in beschouwing, en komt tot een eis van 18 jaar cel.
De vraag waar J.xe2x80x99s advocaat Frank van Ardenne zich vooral op richt is of bewezen kan worden dat Henk is overleden. Hij is daar lang niet zo stellig in als de officier van justitie. Het steeds erbij halen van de zaak Pim Overzier is volgens hem overigens hetzelfde als appels met peren vergelijken: in deze zaak is namelijk geen lichaam gevonden.
Van Ardenne vindt dat xe2x80x98buiten redelijke twijfelxe2x80x99 niet genoeg is xe2x80″ volgens hem moet onomstotelijk vast komen te staan dat Henk dood is. Zonder lijk moet er ander, overtuigend bewijs zijn, en dat is er niet.
Hij haalt twee getuigen aan die Henk op 30 april, de dag na zijn verdwijning, nog in de stad zouden hebben gezien, waarmee dus niet kan worden bewezen dat Henk op 30 april niet meer leefde.
Zowel een collega als de zus van Henk hebben verklaard over mogelijke zelfmoord door Henk. De collega vertelt dat Henk het ooit letterlijk heeft gezegd: ik rijd met mijn auto het water in, of ik spring van de brug af. Zijn zus noemde hem er wel het type voor.
De belangrijkste peiler voor zijn betoog is echter de getuigenis van de politie-informant, die zogenaamd contact moest zien te leggen met J. op de luchtplaats van de gevangenis. De informant was de eerste in lange tijd met wie J. in vrijheid kon praten, dus daar praatte hij ook wel mee.
Volgens de informant kwam J. erg overtuigend over. J. zou tegen hem gezegd hebben: xe2x80x98Kun jij je voorstellen hoe het is om van moord verdacht te worden?xe2x80x99 Daarbij haalde hij de twee van Putten aan. Tegen de informant heeft hij het er ook over dat hij wel eens met een memorecorder bij iemand langs zou willen gaan, niet om diegene erin te luizen, maar om aan waarheidsvinding te doen.
Ook zou hij gezegd hebben: xe2x80x98Als ik het gedaan had zou ik het jou vertellen. Maar ik heb het niet gedaan, ik heb hooguit iets te goeder trouw gedaan. Ik heb geen bloed aan mijn handen.xe2x80x99
Van Ardenne komt nog even terug op de zogenaamde vriendin van Henk, Jade. Ze werkt als prostituee en is al jaren getrouwd. Het was dus niet zozeer zijn echte vriendin, maar dat gevoel had hij wel. Zij was de enige tegen wie hij alles vertelde. Zo zou hij tegen haar hebben gezegd dat hij ooit een nichtje seksueel had misbruikt.
Jade was, volgens veel getuigen, alleen maar uit op het geld van Henk. Als ze hem belde en om geld vroeg, rende Henk naar het pinautomaat om elke keer tussen de 300 en 500 euro voor haar te pinnen. Ook wilde hij heel graag met haar trouwen, maar hoorde het volgens Jade bij haar xe2x80x98cultuurxe2x80x99 dat hij dan eerst 15.000 euro zou betalen. Ze maakte grof misbruik van hem, en Van Ardenne sluit dan ook niet uit dat de vermissing van Henk in deze hoek gezocht moet worden. Niet persxc3xa9 bij Jade, maar wel in het xe2x80x98duistere wereldjexe2x80x99 waarin Henk zich bewoog.
Verder vraagt Van Ardenne vrijspraak voor zijn clixc3xabnt op vrijwel alle punten, aangezien niet wettig en overtuigend bewezen kan worden dat hij Henk heeft vermoord en diens lich
aam heeft weggewerkt.
De uitspraak is over twee weken.
(verslag Anna Korterink)
*
De politie is op zoek naar Pascal Gelen (37) die eind 2001 in Friesland een meisje van elf jaar ernstig misbruikte. Het meisje raakte zwanger en kreeg in 2002 een kind. Gelen vluchtte naar Thailand. Daar kwam hij rond 2006 weer in opspraak omdat hij via het internet mensen in Nederland oplichtte. Na een bericht in de Telegraaf reageerde een 'bekende Nederlander' uit Pattaya, Colin de Jong, 'de Nederlandse Elvis Presley'.
Hij schrijft:
"Dit figuur is mij bekend en heeft velen hier in Thailand opgelicht en ook mijn vrienden in Pattaya. Hij heeft geen paspoort meer dus kan het land niet uit want hij heeft een dodelijk ongeval veroorzaakt met drank en de politie zoekt hem ook hier.Onbegrijpelijke blunder van de Nederlandse justitie om hem niet op de telex te zetten want dan had hij zijn straf al uitgezeten. Nu loopt deze schurk hier met jonge meisjes. Ik heb er een artikel aan gewijd in mijn zaterdagcolumn van de Hollandse pagina in Pattaya People."
Jammer dat ik dit niet eerder wist, vorige week was ik nog in Pattaya, had ik hem mooi even kunnen opzoeken. Misschien heb ik 'm wel gezien. Er zat wel een wat oudere man met een jong meisje…
misdaadjournalistblog 