"Korterink, je bent een domme sukkel."
Een reactie, gisteren, op een tamelijk onschuldig berichtje over advocaat Moszkowicz. Ik neem niet aan dat Bram zelf de moeite heeft genomen deze constatering te formuleren, maar wie dan wel en waarom? Het is een van de raadselen van het internet-wezen.
Op het moment dat dit bericht online staat, ben ik zelf te gast bij de universiteit in Leiden. En wel bij Drs. J.P. Burger en zijn 'interlektuwelen', van de PraktijkStudie Journalistiek & Nieuwe Media, Faculteit der Geesteswetenschappen. Ze willen mij verhoren over mijn 'journalistieke aanpak algemeen'.
Om maar wat te noemen:
"De scheidslijn tussen informatieverstrekking en amusement vervaagt binnen de misdaadjournalistiek naar mijn mening steeds meer. Natuurlijk is het van belang dat je als journalist je informatie op een boeiende wijze aanbiedt. Maar steeds vaker lijkt het meer te gaan om het interesseren dan om het informeren. Als het aan mij ligt, wordt de informatieverstrekking over strafzaken nooit verleidelijk. Strafrechtspleging is geen entertainment. Hoe denkt u daar over?"
"Koen Voskuil heeft ooit gevangen gezeten omdat hij zijn bronnen niet prijs wou geven. Is Korterink ook wel eens om die reden door politie of justitie op de vingers getikt?"
"Je hoort wel eens van misdaadjournalisten (Peter R. de Vries, John van den Heuvel) die erg ver gaan om bepaalde informatie te verkrijgen (bijv. verborgen camera), heeft Korterink zoiets ook wel eens gedaan? En zo niet, zou hij dat wel doen om de informatie in handen te krijgen?"
"Krijgt u ook wel eens tips of zaken die wel interessant zijn om te onderzoeken, maar die u bijvoorbeeld te gevaarlijk of onethisch vindt?"
"Slachtoffers (of mensen hier omheen) zijn eerder geneigd te praten dan daders, toch kan voor het journalistieke verhaal ook informatie van/omtrent de dader interessant en van belang zijn. Wanneer lukte het u wel en wanneer lukte het juist niet om daders te spreken te krijgen voor het journalistieke verhaal en welke consequenties had dat voor het artikel/boek/publicatie/etc.?"
"Aan de zaak Holloway kunnen we zien dat Peter R. de Vries kant kiest voor de moeder en tegen Van der Sloot. Zij is een belangrijke bron voor De Vries. Je zou kunnen zeggen: misdaadjournalisten moeten zo neutraal mogelijk zijn. Je kan ook zeggen: het is goed dat indien een misdaadjournalist overtuigd is van iemands schuld, hij partij kiest voor het slachtoffer. Wat zou u zeggen?"
Van die dingen.
Peter Burger kennen we natuurlijk van 'broodje aap'. Het is een van onze gezamenlijke interesses: het aan de kaak stellen van piskijkende oplichters (en de domoren die zich bij de neus laten nemen). In het kader van Maria Mosterd sprak ik hem over goedgelovigen door de eeuwen heen. Dat leidde tot een uitnodiging om eens wat te vertellen over 't een en ander.
*
In de Volkskrant schreef Leon de Winter een stuk over documentairemaker George Sluizer. Een van mijn problemen met veel documentairemakers is dat ze een loopje nemen met de waarheid en dat de meeste journalisten dat geen punt vinden. Als je het stuk van De Winter leest is er mijns inziens maar xc3xa9xc3xa9n conclusie mogelijk: of die Sluizer is een volslagen idioot, of… Eigenlijk: geen of.
Het gaat over de IDFA-documentaire Homeland van George Sluizer. In een interview zei hij dat hij met eigen ogen heeft gezien hoe in 1982 Ariel Sharon bij Sabra en Shatila twee kinderen doodschoot. "Ik had een vergunning nodig om naar Israxc3xabl te kunnen gaan. Israxc3xablische officieren durfden die niet te geven, dus brachten ze me naar Sharon. Die stond bij een van de ingangen van Sabra en Shatila. Er was niemand, er speelden alleen een paar Palestijnse kindertjes, van twee, drie jaar oud. Plotseling pakte hij zijn pistool en schoot hij ze dood. Alsof het om konijnen ging."
Daar komt die Sluizer dus bijna dertig jaar later een keer mee. De Winter schreef er een leuk sarcastisch betoog over, maar meer dan die laatste drie zinnen heb je eigenlijk niet nodig. Je kunt je dan alleen nog afvragen welke journalist dit soort uitspraken met droge ogen aanhoort – en er vervolgens in slaagt dit gepubliceerd te krijgen.
Het zal niemand verbazen dat de documentaire een prijs heeft gewonnen.
*
Zelf had ik gisteren even wat anders te doen (ook interessant, bijna weer in problemen door het maken van een foto), maar een mens kan nu eenmaal niet overal tegelijk zijn, vandaar dat een van onze correspondentes de honneurs waarnam bij een proces in Rotterdam. Niet geheel toevallig van een clixc3xabnt van advocaat Serge Weening, een van de succesvolle jonge strafpleiters die in de nieuwe Koud Bloed worden geportretteerd.
"Op 3 januari van dit jaar wordt in een woning in Rotterdam het lichaam gevonden van een 46-jarige Venezolaanse man die tijdelijk in Nederland verblijft. Onderzoek wijst uit dat vlak voor zijn dood een vechtpartij heeft plaatsgevonden. Niet veel later worden er drie verdachten opgepakt: de 26-jarige Toggy A., zijn 23-jarige vriendin Selma en de 42-jarige Charissa R. Selma wordt al snel op vrije voeten gesteld, de andere twee blijven vastzitten.
Voor Serge Weening, advocaat van Charissa, begint de zaak met een grote verrassing. Dat de officier van justitie de originele tenlastelegging xe2x80″ diefstal met geweld, met de dood tot gevolg – had gewijzigd, was hem bekend. Van de nieuwe tenlastelegging had hij al een conceptversie ontvangen. Als de voorzitter van de rechtbank aan hem en aan de advocaat van Toggy, mr. Broers, vraagt of ze met de nieuwe tenlastelegging akkoord gaan, stemmen ze er dan ook allebei mee in. Totdat Weening de definitieve tenlastelegging, die hij net krijgt toegeschoven, eens goed doorleest. Deze wijkt af van de conceptversie die hem was toegestuurd, en met de nieuwe versie kan hij niet akkoord gaan.
Volgens hem is het gebaseerd op xe2x80x98onjuiste juridische grondenxe2x80x99, maar de voorzitter van de rechtbank vindt dat Weening daar xe2x80x98nu echt te laatxe2x80x99 mee is, en wijst het verzoek van Weening om zijn akkoord in te trekken af.
De rechtbank laat allereerst twee deskundigen aan het woord. Uit hun rapportages komt naar voren dat het slachtoffer een slecht hart had, en dat er een behoorlijke concentratie cocaxc3xafne in zijn bloed werd aangetroffen. De combinatie van cocaxc3xafne en een slecht hart is sowieso al niet een optimale, maar als iemand zich
dan ook nog eens in een stressvolle situatie begeeft, wordt het helemaal kielekiele. De patholoog -natoom doceert de rechtbank en de aanwezigen nog even geanimeerd in een lesje hartinfarcten xe2x80″ met beeld xe2x80″ om te laten zien dat het slachtoffer minstens drie uur voor zijn dood een hartinfarct heeft gehad.
Na dit college is Charissa aan de beurt. Vanaf het begin van de zitting heeft ze het al erg moeilijk. Ze wrijft vaak met haar handen over haar gezicht, en wordt bij vlagen emotioneel als ze haar verhaal moet vertellen. Ze verklaart dat zij en Toggy op 30 december met het slachtoffer naar zijn huis rijden, alwaar beide heren zich tegoed doen aan alcohol en cocaxc3xafne. Charissa moet daar niks van hebben, en is boos dat haar vriend haar weer meesleept. Ze is moe en wil terug naar huis, naar Vlissingen.
Als de mannen plotseling ruzie krijgen over drugs, raakt ze in paniek. Ze ziet hoe Toggy de man van achteren bij zijn nek pakt en dat er een vechtpartij ontstaat. Ze rent het huis uit naar de auto. Ze had meteen naar huis kunnen rijden, maar ze wil niet dat Toggy dan alleen over straat moet zwerven, dus ze wacht tot hij ook naar beneden komt. Als hij een paar minuten later naar buiten komt heeft hij een grote blauwe koffer bij zich. Hij zegt dat ze snel weg moeten wezen, en ze rijden naar Vlissingen.
Na haar verklaring mag Toggy zijn verhaal doen. Dit wordt Charissa te veel. Ze begint te huilen. Via haar tolk (ze spreekt gebrekkig Nederlands, haar moedertaal is Papiaments) vraagt ze of ze weg mag: ze wil niet meer bij hem in de buurt zijn. Huilend en diep zuchtend loopt ze de zaal uit. Toggy, die, onder andere te zien aan het samengeknepen gezicht van de griffier, vaak moeilijk verstaanbaar is, begint te vertellen.
xe2x80x9cIk weet het echt niet,xe2x80x9d is zijn antwoord op de meeste vragen van de rechters. Het enige dat hij wel weet is dat Charissa er niet bij was toen hij en het slachtoffer ruzie kregen. Volgens hem valt de man hem eerst aan, maar weet hij uiteindelijk los te komen. Toggy heeft nog drugs tegoed van de man. Als de man die niet wil geven pakt Toggy voor hij de deur uitgaat nog snel de eerste de beste koffer mee die hij ziet staan. Dat daar onder andere sieraden, horloges en telefoons in zitten weet hij dan nog niet. Ook weet hij niet dat de man die hij in de woning heeft achtergelaten dood is.
Volgens de officier van justitie hebben Toggy en Charissa beide een rol gespeeld in de dood van de man. De directe aanleiding van zijn dood zou zijn: emotie. De emotionele, stressvolle situatie die was ontstaan, in combinatie met een slecht hart en het gebruik van cocaxc3xafne, heeft tot de dood van de man geleid.
Hoewel Charissa niet direct aanwezig is geweest bij de ruzie, dus bij de emotionele aanleiding van de dood, speelde ze volgens de officier wel een rol in de aanloop en de nasleep van het gebeuren. Zo wist zij volgens hem wat Toggy gedaan had, en heeft ze geen hulp geboden. Ook heeft ze, naar blijkt uit een telefoongesprek, later geprobeerd aanspraak te maken op de buit die Toggy in de wacht heeft gesleept, wat aantoont dat het haar om het geld gaat en dat het haar niets doet dat de man dood is.
Toggy is in het verleden al vaker veroordeeld voor beroving, mishandeling en geweldpleging. De officier van justitie zet hem neer als een xe2x80x98roofdier die bij nacht en ontij zijn prooi besluipt en aanvaltxe2x80x99: een man zonder enig normbesef die makkelijke slachtoffers kiest. Hij eist 8 jaar cel tegen Toggy, en 30 maanden voorwaardelijk tegen Charissa.
Deze eis heeft Weening niet zien aankomen. Hij was er vanuit gegaan dat Charissa zou worden vrijgesproken van diefstal met geweld, met de dood tot gevolg en dat ze alleen vervolgd zou worden voor heling (ze had een telefoon van het slachtoffer in bezit). Maar aangezien de officier van justitie de tenlastelegging heeft gewijzigd, wordt ze nu gezien als medeplichtige en medepleger.
Tijdens het pleidooi van mr. Broers haast hij zich naar de hal om zijn eigen pleidooi aan te passen. Hij vraagt Broers of die zijn pleidooi extra lang wil houden. Gelukkig voor Weening zijn Toggy nog een aantal andere strafbare feiten ten laste gelegd, die allemaal uitvoerig worden besproken. Een van de peilers waar Broers zijn pleidooi op bouwt is de doodsoorzaak. De man had al een slecht hart, gebruikte cocaxc3xafne xc3xa9n had kort tevoren een hartinfarct gehad. Deze zaken op zich zijn al dodelijk, daar is niet perse een vechtpartij voor nodig.
Juist op het moment dat Broers zijn laatste woorden uitspreekt (iets met vrijspraak) komt Weening de zaal weer binnen. Charissa kan volgens hem niet worden veroordeeld wegens medeplichtigheid of medeplegen, omdat zij niet van te voren op de hoogte was van een plan dat Toggy wellicht had om de man te beroven. Ook stond zij puur uit bezorgdheid en liefde voor Toggy nog op hem te wachten met de auto, maar zeker niet om hem een vluchtmogelijkheid te bieden. Hij vraagt dan ook om vrijspraak daarvoor, en eventueel hoogstens een taakstraf van twintig uur voor heling.
Nog een keer uit hij zijn ongenoegen over de gang van zaken omtrent de gewijzigde tenlastelegging. Hij hoopt dat er een manier is om zijn akkoord nietig te verklaren. De officier van justitie heeft hier niks meer op te zeggen.
Uitspraak in beide zaken op 8 december."
Aldus het verslag. Zo lees je het meestal niet in de krant, dit is te technisch. Maar ik vind dit veel interessanter dan die smeuxc3xafge opgeleukte sensatieverslagen in de kranten. Dat kan ook niet anders: ze hebben te weinig ruimte en dit soort wat ingewikkelde zaken zijn aan de lezers niet besteed. Maar als mijn correspondente er tijd voor heeft hoop ik dat we nog veel van zulke verslagen krijgen.
Tja, tijd. Je bent dan wel van acht uur 's morgens tot elf uur 's avonds bezig…
misdaadjournalistblog 