Bizar, de Zembla-documentaire 'Meisje Vermist', over de Mooie Mowitha die volgens haar moeder – en vele anderen – vanaf haar twaalfde in de handen van een loverboy zou zijn gevallen. Waar kennen we dat verhaal van?
Bizar om twee redenen: om de informatie die er wxc3xa9l in zat, maar vooral om wat er nxc3xadet in voorkwam. De naam van Maria Mosterd werd zorgvuldig gemeden, terwijl het verhaal van Mowitha daar als twee druppels water op lijkt.
De uitzending van Peter de Vries werd niet genoemd, mijn boek niet, de documentaire van Jessica Villerius over 'Manou' niet, terwijl daar toch alle reden toe leek. Dit nog afgezien van het feit dat de samensteller, Erwin Otten, destijds tegelijk met mij op de redactie van Peter de Vries werkte. Het is niet echt aannemelijk dat het Mosterd-verhaal hem geheel is ontgaan, dus moet er een andere reden zijn geweest waarom Zembla het niet over Maria wilde hebben. Jalousie-de-mxc3xa9tier ligt wat te veel voor de hand, of zou het zijn dat de VARA dit heikele onderwerp liever wilde vermijden omdat het zich van alle televisiezenders uitgerekend met Maria op journalistiek gebied het meest heeft vergaloppeerd?
Als twee druppels water…
De ouders scheiden als Mowitha acht maanden is, ze heeft haar vader nooit meer gezien.
Rond haar twaalfde begint ze sterk te veranderen. Ze draagt 'andere kleren', dat vindt moeder niet goed.
Volgens haar vriendinnen viel ze op oudere jongens, die vond ze stoer.
Moeder maakt zich zorgen, ze gaat zoeken naar de oorzaak van 'de verandering'. Ze vraagt zich af: "Wat is er aan de hand?" Ze komt het woordje loverboy tegen, daar gaat ze over lezen, ze herkent punten, ze gaat zich er verder in verdiepen.
Op school begint men zich ook zorgen te maken over Mowitha's veelvuldig spijbelen en haar verdachte omgang met oudere jongens.
Moeder verneemt dat Mowitha omgang heeft met een oudere man, waar ze seks mee heeft. Dat kan moeder niet accepteren.
In juni 2006 komt Mowitha een keer 's nachts niet thuis, moeder doet aangifte van vermissing.
Als Mowitha zelf wordt gehoord zegt ze dat er geen sprake is van dwang, ook de politie en de rechter concluderen dat er in geen enkel opzicht sprake is van een overwichtsituatie.
In november 2007 loopt Mowitha weer weg, vanaf dat moment is moeder niet weg te slaan uit tv-programma's als Tros Vermist en schreeuwt ze om hulp en over loverboys, politie en rechters zien dat anders, maar: "De beeldvorming lijkt het van waarheidsvinding te winnen." Moeder blijft roepen dat Mowitha al vanaf haar twaalfde in een loverboycircuit zit.
Zembla spoorde Mowitha op. Ze vertelt dat ze met oudere meisjes omging, in de puberteit ruzie met haar moeder had over te laat thuiskomen, "ik begrijp moeder wel, het enige wat ik niet begrijp is waarom ze alles op het loverboycircuit afreageert."
In het tv-programma van Sylvana wordt verteld dat Mowitha seks moest hebben met vijf mannen, dat er een 'lovergirl' bij was die het geld regelde. Allemaal onzin, zegt Mowitha, en ook de politie heeft daar niets van kunnen vinden.
Moeder zelf vertelt dat Mowitha's eerste jongen een loverboy was, "omdat ze op haar twaalfde al gebruik van haar maakten. Dat hoor je in veel verhalen over loverboys." Moeder wijt het gedrag van Mowitha niet aan dat van een opstandige puber: "Nee, die kan niet zover gaan."
Mowitha zelf: "Misschien ben ik wel door hem het verkeerde pad op gegaan, maar dat had totaal niet met loverboys te maken." Ze gebruikte drugs (wiet), maar niet alleen met hem, ook met vriendinnen en vrienden.
Moeder constateerde dat Mowitha een duur telefoontje van haar vriend kreeg, en gaat "al die punten bij elkaar tellen."
In september 2006 wordt de Mutsaers Stichting ingeschakeld. Die concludeert dat de oorzaak van de problemen vooral zit in de opvoedingsrelatie moeder-dochter. Die conclusie bevalt moeder niet. Het advies de Stichting Jeugdzorg erbij betrekken, bevalt moeder evenmin, zij haakt af.
Op school vangt men signalen op dat Mowitha wordt verkocht aan klanten: ze zien haar bij oudere jongens in een auto stappen. Er ontstaat een donkerbruin vermoeden dat Mowitha in de prostitutie zit enm dat wordt doorgegeven aan moeder. In januari 2007 verhuizen moeder en dochter van Venlo naar Maastricht. Als Mowitha ook daar 's nachts wegblijft, denkt moeder dat de loverboys haar vanuit Venlo zijn gevolgd.
Mowitha zelf vertelt dat moeder juist vaak van huis was, en een verkeerd voorbeeld geeft over de omgang met mannen. Geeft moeder ook toe: ze was op zoek naar een relatie, ze wilde graag een gezin zijn, als de ene relatie niet lukt, dan probeer je het met een andere, een kind ziet dat moeder dan weer die vriend vriend heeft en dan weer een ander. De Raad voor de Kinderbescherming concludeert dat het ontbreken veilige thuishaven een risico was voor een goede ontwikkeling. Moeder is het daar niet mee eens: volgens haar wil men niet inzien "dat het aan buiten lag."
Zembla vroeg een oud-kinderrechter om commentaar. Die concludeert op basis van het dossier dat het wel duidelijk is dat het probleem ligt in de relatie moeder-dochter en dat moeder niet openstaat voor hulp voor zichzelf en niet naar zichzelf kan of wil kijken. "Omdat zij haar rol in het geheel niet wil oppakken, moet er iets met het kind aan de hand zijn, dat is ook vervelend, 'loverboyproblematiek' ligt dan voor de hand."
Als twee druppels water…
Ook Mowitha gaat naar India, het zogenaamde Valor-project van De Hoenderloo Groep. Net als Maria Mosterd, die er zelfs twee keer heen mocht. Ben ik overigens ook nog wat dingen over aan het uitzoeken.
Ook opmerkelijk: net als Manou in het geval van Maria komt 'loverboy' Sem op verzoek van de moeder ook bij hen thuis. Maar dat bevalt de nieuwe vriend van moeder niet, die wijst hem de deur, vervolgens lopen Mowitha en Sem weg, en moeder doet aangifte van vermissing en noemt Sem 'een loverboy'.
xe2x80x98Meisje vermistxe2x80x99 wordt dinsdag 29 juni om 14.30 uur herhaald (Nederland 2).
Gisteren plaatste ik een stuk van Koen Hakvoort over deze kwestie. Hij verwees naar de column in Elsevier, van Gerlof Leistra. De link naar het stuk was weggevallen. Overigens was het stuk ook verwijderd uit de zoekfunctie en dat is te begrijpen als je het leest. En ook waarom Elsevier geen aandacht besteedt aan mijn boek: iets te pijnlijk.
Omdat je je bij Elsevier eerst moet registreren plaats ik het stuk hier maar, het verscheen op zondag 29 maart 2009.
"In een radiostudio in Hilversum ontmoette ik vorige maand Lucie Mosterd. Zij is de moeder van Maria Mosterd, van wie in 2008 een boek verscheen over haar jaren in handen van een 'loverboy': Echte mannen eten geen kaas (Van Gennep).
Die dag zou Lucie Mosterd het eerste exemplaar ontvangen van haar eigen boek over deze hel: Ik stond laatst voor een poppenkraam. Als je dochter i
n handen valt van een loverboy (Van Gennep). Het geplande onderwerp ging helaas niet door vanwege het vliegtuigongeluk op Schiphol, maar ik beloofde Lucie haar boek te lezen.
Gehersenspoeld
Eerst las ik het boek van Maria Mosterd. Ik begon er met lichte huiver aan, want de meeste levensverhalen zijn slecht geschreven en ontstijgen niet de particuliere ervaring.
Al snel was ik echter door haar verhaal gegrepen. Het is rauw en schokkend en roept veel vragen op. Hoe is het mogelijk dat een meisje van 12 jaar al op de eerste dag van de middelbare school in handen valt van een 'loverboy'? Waarom greep de school niet in toen Maria steeds meer spijbelde? En waarom merkte Lucie niets aan haar dochter? Vier jaar werd Maria verkracht en misbruikt. Aan het eind was ze volledig gehersenspoeld.
In toegankelijke taal beschrijft Maria hoe ze in de greep raakte van xe2x80x98Manouxe2x80x99, een Afrikaanse kindsoldaat. Een puberaal verlangen naar spanning en sensatie werd bijna haar ondergang.
Soms vind ik het echter moeilijk haar te geloven. Bijvoorbeeld waar ze schrijft dat Manou ook homoseksuelen liet verkrachten en xe2x80x98verdwijnenxe2x80x99. Het verhaal speelt zich af in Zwolle, maar ik ben benieuwd hoeveel homoxe2x80x99s daar daadwerkelijk zijn verdwenen.
Maar het is het verhaal van een kind. Vermoedelijk wist Manou haar doodsbang te maken met dit soort verhalen.
Psychologische oorlog
Vervolgens las ik het boek van Lucie Mosterd en dat is een fraaie en goed geschreven aanvulling op het verhaal van Maria. Dat ze lange tijd niets merkte, was omdat het zich allemaal onder schooltijd voltrok en de schooldirectie geen alarm sloeg over het veelvuldig spijbelen van Maria.
Het is ontroerend te lezen hoeveel moeite het kostte om haar dochter los te weken uit de klauwen van de hyena. Het is een psychologische oorlog die bijna niet te winnen valt. Des te knapper is het dat moeder en dochter hun strijd uiteindelijk hebben gewonnen door te gaan schrijven.
Beide boeken zouden verplichte kost moeten zijn voor alle pubers, hun ouders en docenten. Deze verhalen laten je niet los. Maria werkt inmiddels aan een vervolg. Het liefst zou ik daarnaast een boek lezen over de strafzaak tegen Manou, maar ik ben bang dat deze levensgevaarlijke crimineel en kinderpooier nog steeds vrij rondloopt en nieuwe slachtoffers kan maken.
Dat mag niet gebeuren. Bij wijze van preventie zou de overheid een dubbeleditie van de boeken van Lucie en Maria moeten financieren voor een zo breed mogelijk lezerspubliek."
Aldus Gerlof Leistra.