Zojuist Marjon van Royen bij Pauw & Witteman gezien. Allereerst: wat ze over die twee meisjes vertelt en wat hun is overkomen, daar heb ik niet veel twijfel over, die zijn misbruikt en degenen die daarvoor verantwoordelijk zijn mogen van mij gerust 21 jaar in een Braziliaanse gevangenis. Het punt is dat gesuggereerd wordt dat die ‘ze’ die telkens genoemd worden (zie foto) Jerry K. en Johan T. zijn. Dat is niet zo: de mannen zijn vanaf het moment dat ze in Rio aankwamen tot aan hun arrestatie voortdurend onder observatie geweest en zijn bij geen enkele fotosessie of wat dan ook aanwezig geweest.
Dat wil niet zeggen dat ze niet indirect verantwoordelijk kxc3xbannen zijn – bijvoorbeeld door opdrachten te verstrekken aan de fotograaf – maar daar heb ik geen bewijs van gezien, ook niet in het dossier. Marjon van Royen beweert dat ze e-mails heeft met vergaande instructies. Ik neem aan dat ze die ter beschikking stelt van de Volkskrant, dus dat lezen we dan nog.
Pauw & Witteman noch Marjon van Royen vond het kennelijk de moeite waard wederhoor toe te passen, ik publiceer hierbij het verhaal zoals ik dat heb opgetekend van Jerry en Johan. Dat is niet ‘af’. Reden ook voor Nieuwe Revu om het deze week niet mee te nemen en daar ben ik het ook wel mee eens: er zijn best wat onduidelijkheden. De Volkskrant is er druk mee bezig, ik ga ervan uit dat die er een goede reportage van maken. Ik kreeg overigens sterk de indruk dat Marjon van Royen weinig meer onderzoek had gedaan dan praten met die twee meisjes, van het onderzoek van de vertrouwensadvocaat en wat er zich op het consulaat heeft afgespeeld wist ze niet veel.
Dit is het verhaal van Jerry en Johan.
xe2x80x98Klikxe2x80x99. Op zaterdagmorgen 28 september 2002 zitten de zwagers Jerry K.(39) en Johan T.(46) uit Den Helder op een terras aan de Barra da Tijuca in Rio koffie te drinken als ze beiden een pistool tegen hun hoofd gedrukt krijgen en het terras omsingeld blijkt door veertig politiemensen. Jerry: xe2x80x98Vier minuten daarvoor had Johan gezegd: "Nou vertrouw ik het niet meer." Dat moest natuurlijk eerst vertaald worden, daarom duurde het even voor ze ingrepen."
Op vrijdagavond 27 september waren de mannen in Rio aangekomen voor een zesdaags verblijf. Jerry had een afspraak met de in Brazilixc3xab wonende Canadese fotograaf Tony de M. Marine-officier Jerry was samen met echtgenote Caroline in 1999 begonnen met een website voor betaalde porno. "Ik was vooral gexc3xafnteresseerd in internet, ik kwam er al snel achter dat erotiek de snelste manier is om veel bezoekers op je site te krijgen." De als hobby begonnen bijverdienste wordt steeds lucratiever, Jerry wil het liefst kappen met zijn baan als onderwijskundige bij de marine, maar zijn contract loopt nog vier jaar door: hij heeft net promotie gemaakt.
Eerst worden de fotoxe2x80x99s voor de site aangekocht via de reguliere kanalen, maar als het echt geld begint op te leveren gaat hij op zoek naar meer exclusiviteit. Hij sluit een contract af met twee fotografen in Rusland. "We zijn een aantal keren naar Rusland gegaan omdat ik de zaak goed wilde controleren, of de modellen niet belazerd werden en om goede afspraken te maken met de studio’s. Ik vind het vervelend om alleen te reizen: mijn vrouw is mee geweest naar Sint Petersburg, een kennis naar Omsk." Belangrijk is dat de modellen minimaal 16 jaar zijn, dat is op dat moment in Nederland de grens voor kinderporno, in september 2002 wordt het 18 jaar. Van elk model wordt een kopie van het paspoort meegeleverd.
De Dutch Adult Entertainment Company xe2x80″ zoals het bedrijf heet xe2x80″ runt ook een online webshop waar onder andere lingerie wordt verkocht. "Ik zag dat er in Brazilixc3xab een grote afnemer was, Brazilian Intimates, dat werkte met modellen in lingerie. Via internet heb ik contact opgenomen. Dat was die Tony de M. Ik vroeg of hij ook naaktmodellen had. Had hij niet, maar hij kon het wel regelen. Ik heb uitgelegd wat de voorwaarden waren: minimaal 18 jaar, maar een enkele van 17 was ook geen probleem: 16 was de wettelijke grens."
De cdxe2x80x99s met fotoxe2x80x99s stromen binnen, vanaf 10 juni 2002, in totaal ruim 6000. Jerry: "Alleen die identiteitspapieren kwamen niet binnen, Tony zou het regelen, het was geen probleem, maar het was lastig met al die fotokopiexc3xabn. Ik heb hem nog 500 dollar overgemaakt voor een kopieerapparaat." Op het eerste gezicht zit er niks onoirbaars tussen: "Het is soms moeilijk een leeftijd te schatten, maar wij wilden absoluut geen kinderporno. Dat zie je wel meteen." Als de beloofde papieren niet komen, zet Jerry op 2 september de toevoer stop. "Ik wilde in principe wel met Tony verder, maar dan wilde ik toch eerst zien wat voor vlees ik in de kuip had en goede afspraken maken. En ik wilde die certificaten nu wel eens hebben, vandaar die reis naar Brazilixc3xab." Dit keer gaat zwager Johan mee, "maar het had net zo goed mijn schoonmoeder kunnen zijn, hij heeft niks met het bedrijf te maken."
Wat de zwagers niet weten is dat fotograaf Tony zich in Brazilixc3xab wat in de nesten heeft gewerkt: hij heeft ruzie gehad met een paar modellen die hij de laan uit had gestuurd en die waren naar de politie gestapt. Bovendien lijkt het erop dat hij wel degelijk veel te jonge meisjes gedwongen heeft mee te doen aan fotosessies, maar die fotoxe2x80x99s zijn nooit naar Nederland gestuurd. Op 13 september doet de politie een inval en neemt zijn computers en administratie in beslag. Tony neemt contact op met politie-inspecteur Silas Rahal en biedt aan xe2x80x98alles te vertellen over een internationaal netwerk van kinderpornoxe2x80x99 in ruil voor zijn vrijheid.
Hij vertelt over Jerry K. en diens contacten met xe2x80x98de Russische maffiaxe2x80x99 en dat Jerry op 27 september naar Rio komt. Er wordt een hele actie op touw gezet: vanaf het moment dat de zwagers in Rio landen worden ze in de gaten gehouden. Als Tony hen komt afhalen van het vliegveld stelt hij inspecteur Silas voor als zijn body-guard. "Het was heel vreemd, het leek of die Tony onder de drugs zat. Hij hing de hele tijd uit het raam en schreeuwde xe2x80x98puta!xe2x80x99 naar vrouwen op straat." Tonyxe2x80x99s 17-jarige vriendin Suyane zit naast Jerry. "Ze kneep in mijn bovenbeen, dat vond ik ook zo raar. Drie keer kort, drie keer lang, drie keer kort. SOS. Ze wilde mij waarschuwen, maar ik had het toen niet door."
Tony wil beslist naar een biefstukrestaurant, Jerry niet. "Ik was doodmoe, ik wilde naar het hotel, hooguit even een hamburger eten. Tony drong vreselijk aan, maar ik weigerde dat gewoon. Het duurde nog heel lang voor we bij een hamburgertent waren. Dat biefstukrestaurant was helemaal geprepareerd met microfoons, ze hadden voor die andere tent tijd nodig." Exc3xa9n fragment wordt later telkens uitgezonden. Jerry: xe2x80x98Tony had een warrig verhaal gehouden over meisjes van 14 en 15 die bij hem aan de deur kwamen en zich aanboden en dat hij het daar zo verschrikkelijk druk mee had, toen heb ik gezegd: "Dat van die 14- en 15-jarigen maakt me niet zoveel uit, als die idxe2x80x99s maar kloppen." Omdat ze het voorafgaande er niet bij lieten horen wekte dat een hele verkeerde suggestie.xe2x80x99
Ook op de hotelkamer worden de gesprekken van de zwagers opgenomen, maar de originele band
is ondanks vele verzoeken nooit boven water gekomen. xe2x80x98Terwijl er van alles in staat dat absoluut niet klopt en dat is niet alleen een kwestie van slordig vertalen. Ik zou hebben gezegd: "Toen wij op zaterdagochtend in de taxi zaten." Dat was vrijdagavond.xe2x80x99
De aanhouding op het terras is groot nieuws. Jerry: xe2x80x98Ik was vrij rustig, ik dacht: het is een misverstand, ik heb niks verkeerd gedaan, misschien moeten ze die Tony hebben. Hij zat met zxe2x80x99n hoofd te schudden: "Suyanexe2x80x99s not gonna like this." In de parkeergarage zei een politieman: "Wat heb jij een mooi horloge!" Klik, meteen de handboeien erom, zat ik aan Johan vast. Het was een jonge agent, hij zei: xe2x80x98Ik houd van kinderen.xe2x80x99 Ik zei: xe2x80x98Ik ook.xe2x80x99 Hij zei: xe2x80x98Ik haat pedofielen.xe2x80x99 Ik zei: xe2x80x98Ik ook.xe2x80x99
De eerste nacht worden ze in een bezemhok opgesloten, met twee flessen water en een pak koekjes. Verder is iedereen weg en er is geen toilet. De volgende dag worden ze naar de opvanggevangenis gebracht. xe2x80x98Er zaten 150 man op xc3xa9xc3xa9n plek. Een kabaal, een stank! We zaten toen nog in een tussencel, maar we hoorden ze roepen: "You like little children? Tomorrow you are here!" Ik dacht: dit gaan we niet overleven. Ik zei tegen Johan: "Als ze aanvallen, je richten op xc3xa9xc3xa9n slachtoffer." De volgende dag komen ze inderdaad tussen die mannen terecht, maar het valt mee. xe2x80x98Op tv hadden ze iets gezegd over Russische maffia, dat boezemde ontzag in, we hebben nergens last van gehad.xe2x80x99
Na drie weken komen ze bij rechter Claudia Bastos. Jerry komt gezien zijn functie en opleiding in aanmerking voor plaatsing in een speciale gevangenis, Johan niet. Voor 300 dollar regelt de advocaat het ter plekke met de officier van justitie en de rechter: Johan wordt ook xe2x80x98marine-officierxe2x80x99. In maart 2003 heeft de Nederlandse consul een gesprek met rechter Claudia Bastos. De boodschap luidt: ze heeft nog geen zicht op de zaak maar is toch van plan vier jaar te geven. Voor het consulaat is dit aanleiding een verzoek te doen aan Buitenlandse Zaken om een vertrouwensadvocaat in te schakelen: hier klopt iets niet.
In juni 2003 wordt Claudia Bastos overgeplaatst wegens corruptie. Op 26 augustus worden Jerry en Johan vrijgelaten op voorwaarde dat het Nederlands consulaat hen geen paspoort zal verstrekken tot aan het vonnis. Dat vonnis komt op 2 december, zonder dat er enig proces is geweest, de rechter heeft Jerry en Johan nooit opgeroepen en nooit gezien. Het oordeel: elf jaar. De vertrouwensadvocaat adviseert het consulaat om door te geven dat het vonnis niet correct is en adviseert direct een nieuw verzoek in te dienen om voorlopig vrij te blijven.
Dat wordt een bloedstollende zitting, op 15 december. Jerry: xe2x80x98De advocaat had gezegd dat we xc3xa9xc3xa9n procent kans hadden dat we niet zouden worden opgepakt als we erheen zouden gaan, iedereen ging ervan uit dat we allang de benen hadden genomen. De rechters waren ook stomverbaasd en stemden in met onze vrijlating.xe2x80x99
Inmiddels was in Nederland het proces ook in gang gezet, Jerry werd opgeroepen te verschijnen bij de rechtbank in Alkmaar op 17 maart. Ook de xe2x80x98Russische kinderpornoxe2x80x99 wordt daarbij betrokken. Jerry wil daar graag bij zijn, maar ze hebben uiteraard geen paspoort. Het Nederlands consulaat regelt voor hem en Johan een noodpaspoort. Politiek Nederland windt zich daar later over op, maar volgens Jerry is er formeel niks onwettigs gebeurd: de afspraak met de rechter voor hun voorlopige vrijlating gold tot xc3¡xc3¡n het vonnis, dit was erna.
Wel kiezen ze voor alle zekerheid een omweg via Paraguay om terug te reizen naar Nederland, waar ze 28 februari aankomen. Johan is in Nederland helemaal geen verdachte, Jerry meldt zich op 17 maart vrolijk bij de rechtbank in Alkmaar. De officier van justitie valt bijna van zijn stoel. "Ik dacht dat u in Brazilixc3xab in de cel zat!" Ik zei: "Nee hoor. U heeft mij toch zelf opgeroepen?" Hij zei dat ik dan zonder geldig paspoort moest zijn vertrokken. Ik zei: "Nee hoor, deze heb ik van het consulaat gekregen." Vervolgens werd ik gearresteerd. Ik moest vast blijven omdat ik xe2x80x98vluchtgevaarlijkxe2x80x99 zou zijn, maar een verzoek om schorsing van de voorlopige hechtenis wordt gehonoreerd."
Jerry wordt in Nederland veroordeeld tot 240 uur dienstverlening. Hij had de fotoxe2x80x99s uit Brazilixc3xab niet op de website mogen zetten voordat hij de identiteitspapieren in zijn bezit had. "Dat klopt, daar ben ik fout in geweest. Ik ben te goed van vertrouwen geweest."
In april komt de uitspraak in het hoger beroep uit Brazilixc3xab: 21 jaar voor Jerry, 17 jaar voor Johan en 10 jaar voor Tony, die inmiddels allang in Canada zit.
Jerry: xe2x80x98Mijn kijk op de media is wel veranderd. Op televisie zie je dat er twee meisjes in Rio worden gexc3xafnterviewd die vertellen wat voor vreselijke dingen hen overkomen zijn. Daar twijfel ik niet aan, maar als ze het hebben over xe2x80x98zexe2x80x99 wordt gesuggereerd dat wij dat zijn. Dat wordt op de Nederlandse televisie uitgezonden. Een meisje van twaalf vertelt dat ze moest meewerken, anders zouden ze haar vermoorden. Dat wordt op ons conto gezet. Wij hebben in Brazilixc3xab niet xc3xa9xc3xa9n meisje gezien.xe2x80x99
Kinderporno
Een xe2x80x98leeftijdsdeskundigexe2x80x99 van de KLPD heeft alle Braziliaanse fotoxe2x80x99s die Jerry K. heeft ontvangen beoordeeld. Van de 6177 fotoxe2x80x99s worden de modellen op 1159 afbeeldingen geschat op xe2x80x98onder 18xe2x80x99, in 1337 gevallen is er twijfel. Er is niet gekeken naar xe2x80x98onder de 16xe2x80x99. De aanklacht op basis van gegevens van de Braziliaanse autoriteiten gaat om drie meisjes van 13, 15 en 15 jaar. Het meisje van 13 en xc3xa9xc3xa9n meisje 15 zijn door de KLPD geschat op boven de 18, het andere meisje van 15 als xe2x80x98onder 18xe2x80x99. Van het meisje van 13 zit overigens geen identiteitsbewijs in het dossier.
Van de vijf Russische xe2x80x98minderjarigenxe2x80x99 die in de aanklacht worden genoemd was er xc3xa9xc3xa9n 21, xc3xa9xc3xa9n 18, van xc3xa9xc3xa9n zijn geen papieren gevonden, xc3xa9xc3xa9n had de papieren vervalst en xc3xa9xc3xa9n was 17.
Een kinderrechtenorganisatie heeft namens enkele slachtoffers een schadeclaim ingediend. Het betreft zes Braziliaanse meisjes: Nayaan (niet aan Nederland geleverd); Janaina van 17, niet-naakt; Mxc3¡rcia van 18, niet-naakt, Lyz van 19, niet-naakt; Karina van 17, niet-naakt en Greiciane(niet aan Nederland geleverd)