Er zijn nu maar weinig bezoekers. Zondagavond, straks Zomergasten, waarom zou je op deze site gaan kijken? Ik moet voor elf uur vanavond het verhaal over Mink Kok in een eerste versie zien klaar te krijgen, moet morgenvroeg af zijn. Ik ben al een eindje op weg. Ik haal dit straks weg, het is natuurlijk niet de bedoeling dat de reportage al online komt, maar voor degenen die het aardig vinden te volgen hoe ik zo’n verhaal schrijf, zal ik om het kwartier een updateje online zetten.
VIER VRIENDEN EN EEN BOM
Het duurde even tot het doordrong. xe2x80x98…niet bewezen en wordt u vrijgesproken…’ Het monsterproces tegen top-crimineel Mink Kok (47) kende afgelopen vrijdag een verrassende ontknoping. Hij wordt niet vervolgd voor de bomaanslag op drugshandelaar Jaap van der Heiden in Alkmaar, in 1993. Maar betekent dat ook dat hij geheel onschuldig is en van niets wist? Hij zegt zelf natuurlijk van wel, maar zijn mobiele telefoon deed hem bijna de das om. KPN registreerde in de uren rond de aanslag opvallende bewegingen van vier mobieltjes, vanuit Amsterdam naar Alkmaar, en terug. Toeval?
In 1993 zijn mobiele telefoons nog niet zo ingeburgerd als nu. Ook de wat slimmere criminelen hebben dan nog niet in de gaten dat ze overal te volgen zijn, als het toestel aan staat. Op 10 juni, de zonnige zaterdag van het Paasweekeinde in 1993, zijn er interessante bewegingen van een aantal Amsterdammers naar Alkmaar, naar Luttik Oudorp, een gracht in het centrum van de kaasstad. Het zal een van de bekendste en meest besproken xe2x80x98plaatsen delictxe2x80x99 uit de Nederlandse criminele geschiedenis worden. Hier wordt rond het middaguur de drugshandelaar Jaap van der Heiden opgeblazen met een bom die in een tasje aan de voordeur hing. Toen hij naar binnen wilde gaan, drukte er iemand op de afstandsbediening. Van der Heiden werd meters weggeslingerd en lag met zijn hoofd bijna op de rand van de gracht. Het netwerk van KPN registreert de onzichtbare signalen van de draadloze telefoons van de Amsterdammers, die zich een half uurtje na de explosie weer in de richting van de hoofdstad bewegen.
Het zal niet te bewijzen zijn dat de eigenaars zelf bij de telefoons waren: je kunt je mobiel die dag ook net even hebben uitgeleend aan een kennis. Maar je hebt wel iets uit te leggen. Op vrijdag 20 juni 2007, bij de uitspraak in het slepende proces tegen Mink Kok, worden de vier eigenaren van de betreffende telefoons expliciet genoemd: Stanley H., Jan Femer, Wolf G. en Mink Kok. Laatstgenoemde wordt in 2005, als hij bijna vrijkomt voor een ander delict (wapenhandel), nogal onverhoeds aangehouden als verdachte voor de moord op Van der Heiden. Justitie heeft wat getuigen opgetrommeld die beweren dat Kok de aanslag heeft gepleegd of heeft laten plegen. Er volgt een ongekende prestigeslag tussen het Openbaar Ministerie en de verdachte, die uiteindelijk uitmondt in vrijspraak.
De getuigen blijken stuk voor stuk bar onbetrouwbaar. De xc3xa9xc3xa9n beweert bijvoorbeeld dat officieren van justitie bordelen bezochten, dat Fred Teeven zich liet omkopen, kortom: allemaal onzin. Behalve dan wat hij over Mink Kok beweerde, dat zou dan wel betrouwbaar zijn. In het vonnis, afgelopen vrijdag, veegde de rechter de vloer aan met deze xe2x80x98aartsleugenaars en fantastenxe2x80x99, zoals de advocaten de heren getuigen betitelden.
Officier van justitie mr. Saskia de Vries moet hebben gedacht dat ze voldoende troeven in handen had om Mink achter de tralies te houden. Ten eerste: het enige technische bewijs, de gegevens van de mobiele telefoons, die er tamelijk ondubbelzinnig op duidden dat Mink in de buurt van de plaats delict was geweest. Ten tweede: de verklaring van de vriendin van Danny Leclere, mevrouw Klein-V. Danny Leclere, beter bekend als xe2x80x98de Belgische xtc-dokterxe2x80x99, was in 1993 geliquideerd. Hij zou tegen haar hebben gezegd xe2x80″ uiteraard vxc3xb3xc3xb3r zijn dood, het medium Char bestond nog niet xe2x80″ dat Jan Femer en Mink Kok de aanslag op Van der Heiden hadden gepleegd.
Ten derde: de verklaringen van de later opgetrommelde criminele getuigen. De xc3xa9xc3xa9n wist te vertellen wie de explosieven aan Kok had geleverd, de ander beweerde dat hij persoonlijk in opdracht van Kok het tasje aan de deur had gehangen en een derde kon verklaren dat Jaap xe2x80x98een salto achteroverxe2x80x99 had gemaakt.
Onder punt xc3xa9xc3xa9n: van wie waren nou precies die mobiele telefoons die zich rond het middaguur van die fatale Paaszaterdag richting Alkmaar bewogen? De eerste was van Stanley H. Toen nog zeer goed bevriend met Mink Kok. Tegenwoordig zijn ze gebrouilleerd: Stanley heeft zich bij het kamp-Holleeder gevoegd, hij laat zich onvriendelijk uit over Mink. Stanley xe2x80″ ooit als voortvluchtige bankovervaller vermomd met pruik en snor te gast bij Sonja Barend xe2x80″ wordt gezien als een van de meest invloedrijke mannen achter de schermen van de Amsterdamse onderwereld.
De tweede was van Jan Femer. Zeer goed bevriend met en bijna altijd in xc3xa9xc3xa9n adem genoemd met Mink Kok, al deden ze lang niet alles samen. Femer is in 2000 geliquideerd, in Amsterdam. Opdrachtgever en uitvoerder onbekend.
Nummer drie: Wolf G. Zeer goede vriend van Mink Kok, maar voorzover bekend niet actief in het criminele milieu.
Nummer vier: Mink Kok zelf.
Tijdens het proces in Rotterdam vallen verschillende stukjes van de puzzel op hun plaats. De ex-vriendin van Danny Leclere wordt nog weer eens gehoord. Ze heeft enkele jaren geleden een interview gegeven aan John van den Heuvel, van de Telegraaf. Daarin beweert ze zonder omwegen dat ze van Danny heeft gehoord dat Jan Femer en Mink Kok de aanslag op Van der Heiden hebben gepleegd. Later is ze daar minder zeker van. Ze weet nog wel zeker dat Jan Femer is genoemd, over Mink is ze minder stellig. "Het kan zijn dat ik dat heb gedxc3¡cht, omdat ze altijd bij elkaar waren," zegt ze nu. In haar aantekeningen staat ook alleen Femer. Uiteindelijk is haar conclusie: ze weet het niet precies meer, maar de aantekeningen zijn betrouwbaarder dan haar geheugen. Dus: Femer wxc3xa9l, Kok waarschijnlijk toch niet.
Het enige dat overblijft zijn de xe2x80x98telefoonbewegingenxe2x80x99. Kun je daarop iemand veroordelen? Er zullen weinig mensen zijn die geloven dat het illustere viertal Amsterdammers die middag toevallig in Alkmaar was om de kaasdragers te zien sjouwen. Ze wisten in elk geval dat er iets stond te gebeuren. Maar het staat ook wel ongeveer vast dat als er iemand van dit viertal als opdrachtgever of uitvoerder moet worden aangewezen, het eerder Jan Femer zou zijn dan een van de anderen. En Femer is dood. En groepsveroordelingen, met zwijgende verdachten, zijn lastig. Dat bleek recent ook uit de vrijspraak van de Nomads, de Limburgse Hells Angels. Dat ze er op een of andere manier bij betrokken waren toen hun drie clubgenoten om zeep werden geholpen, staat wel vast, maar zolang niet duidelijk is wie wat heeft gedaan, valt er weinig te veroordelen.
De rechtbank in Rotterdam, met president mr. J.W. Klein Wolterink, sprak Mink Kok xe2x80″ en de eveneens door een getuige genoemde Rusky R. xe2x80″ vrij voor betrokkenheid bij de moord op Jaap van der Heiden. Wel kreeg Mink nog een veroordeling aan zijn broek voor het in bezit hebben van valse rijbewijzen: een Brits en een Kroatisch. Aangetroffen in de kluis van zijn geliquideerde advocaat Evert Hingst. Twee maanden onvoorwaardelijke celstraf. Maar als je al bijna twee jaar voor niks hebt vastgezeten, stelt dat niet veel voor, het betekent iets minder schadevergoeding. In totaal kan Mink zoxe2x80x99n 60.000 euro tegemoet zien wegens de onterechte detentie. Daarvan zal hij bij lange na de advocatenkosten xe2x80″ Adxc3xa8le van der Plas moet er inmiddels ettelijke duizenden vrouwuren op hebben zitten xe2x80″ niet kunnen bet
alen.
KADER
Het lijntje naar Henk Rommy
Twee dagen voor de uitspraak in de zaak Mink Kok was er een nog nooit eerder vertoonde verrassende ontwikkeling. Officier van justitie mr. Saskia de Vries kwam met een voor Mink Kok ontlastende verklaring op de proppen. Het gaat om een verklaring uit 1996, waarin een criminele informant beweert dat Henk Orlando Rommy, alias de Zwarte Cobra, de aanslag op Van der Heiden zou hebben gepleegd. Dat is op zich geen groot nieuws, er waren veel meer mensen die een appeltje xe2x80″ en iets meer xe2x80″ hadden te schillen met de Alkmaarse drugshandelaar en Rommy was er daar zeker xc3xa9xc3xa9n van. Maar waarom twee dagen vxc3xb3xc3xb3r de uitspraak, terwijl de eis xe2x80″ gevangenisstraf van tien jaar xe2x80″ al was geformuleerd? Het was de laatste, maar bepaald niet de enige merkwaardige manoeuvre van het Openbaar Ministerie in dit monsterproces.
Het heeft te maken met een wat ingewikkelde juridische achtergrond. Er was recent een uitspraak geweest waarbij het draaide om het bewust achterhouden van bewijs door een officier van justitie. Als een rechter dat constateert, kan dat op zichzelf direct reden zijn voor vrijspraak en is de zaak stuk. Dat risico wilde mr. Saskia de Vries kennelijk niet lopen, vandaar dat ze de xe2x80x98Rommy-verklaringxe2x80x99 op het laatste nippertje liet toevoegen, tot verbazing van de rechtbank.
Er waren twee mogelijkheden: de rechtbank had kunnen besluiten deze verklaring te laten onderzoeken en de uitspraak uit te stellen, of de verklaring niet mee te nemen in de besluitvorming. Omdat men kennelijk toch al had besloten dat het vrijspraak zou worden, koos de rechtbank voor de laatste optie.