Dit is het lied van Zwarte Leentje
Die is gevonden langs de baan
Zij heb voor jaren in d’r eentje
Met paling op de markt gestaan
Zij was een meid om van te dromen
En ook van keurige komaf
En als die heer niet was gekomen
Dan lag ze nou niet in d’r graf
Gisteravond zag ik xe2x80x98Trafficxe2x80x99, een film met Michael Douglas, over de xe2x80x98War on drugsxe2x80x99 aan de grens van Texas en Mexico. Ik was ineens helemaal terug in de jaren tachtig, vooral toen ik in de film het gebouw van Epic Watch in El Paso zag. Ik ben daar in 1989 zelf geweest, in het kader van een serie reportages over internationale drugshandel. Tot mijn verbazing zag ik vanmorgen dat de film uit 2000 dateert, ik had het gevoel dat ik naar een volkomen achterhaalde situatie zat te kijken. Na die serie, waarvoor ik ook met undercover-agenten van de DEA heb gesproken, was ik voor mijzelf tot de conclusie gekomen dat ik die drugshandel niet zo interessant meer vond. De Amerikanen zijn wat hardleers op dit punt, maar het probleem met drugs ligt niet bij de producent en ook niet bij de smokkelaar, maar bij degene die het spul gebruikt.
Want hij kwam eerst met rooie rozen
En een sigaartje voor d’r pa
En toen het kind begon te blozen
Bracht hij haar naar de opera
En toen haar pa nog zat te roken
Fluisterde hij iets in haar oor
Waardoor haar hart al was gebroken
Voordat ze ook haar eer verloor
Ik heb veel bewondering voor tekstdichters. Lennaert Nijgh staat voor mij bovenaan, maar er zijn er veel meer. Wat mij vooral aanspreekt zijn teksten die in het kort een compleet verhaal vertellen, zoals dit Lied van Zwarte Leentje. Ik kon nog niet achterhalen wie het gemaakt heeft, het zou me niet verbazen als het Jacques van Tol is geweest, maar misschien weet iemand anders het. Vraag is natuurlijk: wat heeft El Paso met Zwarte Leentje te maken?
En van het ene kwam het ander
En van het ander kwam een kind
Hij zei: "Het komt wel voor mekander
A’s ik een mooie woning vind"
Maar op een dag, wat viel te vrezen
Moest hij op reis en nam de trein
‘t Heb niet alleen zo moeten wezen
Maar het heeft ook zo moeten zijn
En het kwam gauw van kwaad tot erger
En ‘t kwam van erger tot de straat
Zij kon haar schande niet verbergen
En viel gedurig van de graat
Vorige week is ze gevonden
Met een rood sjaaltje om d’r nek
En in haar brief stond onomwonden:
"Toen Sjaak op reis ging wer’ ik gek"
In El Paso sprak ik een Amerikaan die, toen hij hoorde dat ik uit Nederland kwam, vroeg of ik die xe2x80x98Dutch lady-trackersxe2x80x99 misschien kende: twee meisjes die in El Paso studeerden en regelmatig in de krant stonden vanwege hun sportieve prestaties. Ik begreep eerst niet wat lady-trackers waren, ik dacht aan autorace, maar het bleek om hardlopen te gaan. Altijd leuk, Nederlanders in den vreemde, dus ik heb snel een afspraak kunnen maken, interview gedaan met de dames, waarschijnlijk ook fotoxe2x80x99s gemaakt, maar die kon ik gisteravond niet zo snel terugvinden. Het artikel is wel gepubliceerd destijds, maar niet in een toonaangevend blad: die hadden niet veel belangstelling voor twee relatief onbekende Nederlandse hardloopsters in Texas. Ik heb er al die jaren niet meer aan gedacht en ik wist ook niet meer hoe ze heetten. Totdat ik gisteravond na xe2x80x98Trafficxe2x80x99 dacht: ik moet dat toch eens opzoeken, die hardloopsters uit El Paso. Ik viel bijna van mijn stoel: ik moet in de afgelopen jaren geregeld in dezelfde wedstrijden hebben gelopen, ook als amateur ken je natuurlijk de naam Wilma van Onna. Zij was het, daar in El Paso! De naam van de andere studente kwam me iets minder bekend voor, maar zij hoort ook nog altijd tot de bekendste loopsters, ontdekte ik googelend: Rita Delnoye. Grappig is dat destijds in Nederland Elly van Hulst furore maakte, in het artikel refereerde ik daar ook nogal aan. Op de site van Haagatletiek staan ze nu alle drie onder elkaar. Dat is toch wel erg grappig.
En hoe kwam ik nu bij Zwarte Leentje? Ik had het vroeger op een bandje staan en ik kende de tekst bijna uit mijn hoofd. Een paar jaar geleden schoot het mij ineens in gedachten tijdens een lange duurloop. Ik probeerde de complete tekst terug te krijgen. In de loop van een paar uur had ik xe2x80x98m helemaal, alleen die laatste regels, daar kwam ik niet uit. Als de vogel is ver… wat? Slonden? Internet bracht uitkomst: verzwonden. Ik kende het woord niet, maar de bedoeling was duidelijk.
En de moraal van dit gebeuren
Al valt het, meisjes, u ook hard
Pas op voor duistere signeuren
Die u verleiden op de mar’t
Want als de vogel is verzwonden
Komt gij al spoedig tot de val
En na de zoete smaak der zonde
Proeft gij de dood zijn bitt’re gal
In xe2x80x98Trafficxe2x80x99 raakt de dochter van DEA-baas aan de drugs. Misschien gaat dat zo, ik weet het niet. Maar wat mij betreft is de moraal: of je je nu laat verleiden door duistere sinjeuren op de markt, of door vriendjes die je om wat voor reden dan ook aan drugs helpen: het ligt nooit allxc3xa9xc3xa9n aan de verleider, aan de aanbieder, je bent er zelf ook bij. Waarom de xc3xa9xc3xa9n dan wel bezwijkt en de ander niet, dat is een heel ander verhaal. Moeten we xe2x80x99t misschien ook nog een keer over hebben, maar nu even niet. Ik moet nu als een haas op pad, ik hoop dat ik in de loop van vandaag of morgen nog in de buurt van een draadloos internet kom. Het artikel dat ik destijds over Wilma en Rita heb gemaakt staat hier
tus 1974, het einde van Radio Veronica. En de dood van prinses Diana, waar je ook steeds minder over hoort, maar die voor mij nog steeds een van de meest aangrijpende momenten uit de geschiedenis is. Zal volgend jaar wel meer aandacht voor zijn: dan is het tien jaar geleden. Time flies.
misdaadjournalistblog 
Ik deel jouw bewondering voor Lennaert Nijgh. Maar wat dacht je van tekstschrijver Michel van der Plas? Hij is de man achter Het lied van Zwarte Leentje…
@HJK
Bij het hardlopen scheiden de hersenen toch ook een soort drugs af? 😉
Hoi HJK,
Lees dagelijks je berichten. Vandaag was ik ook even verbaasd. El Paso associeer ik inderdaad altijd met (nederlandse) hardlopers aangezien wat bekenden van mij daar hebben gelopen. Ben zelf ook (fanatiek) hardloper. Loop jij mee in Tilburg zondag, of de dam tot damloop over 2 weken?
groet Niels de Bruin
quote:”De Amerikanen zijn wat hardleers op dit punt, maar het probleem met drugs ligt niet bij de producent en ook niet bij de smokkelaar, maar bij degene die het spul gebruikt.”
……………….
En wat is dan “het probleem” ?
Die criminelen die miljoenen verdienen aan andermans leed, die elkaar afschieten of verlinken als de xc3xa9xc3xa9n wat meer van de markt afsnoept dan de ander? Die z.g grote jongens met hun miljoenen-inkomsten die over lijken gaan? Die geldverslindende justitixc3xable operaties om ze te pakken? Al die slachtoffers die vallen door de elkaar afslachtende Holleedertjes/Mieremetjes/Kleppertjes/ Jocicjes? Al die nu van angst sidderende vastgoed-jongens? Die drugsbaronnen die in Columbia/Peru duizenden doden per jaar opleveren? Die arme smokkelaars in buitenlandse gevangenissen, die toch echt niet wisten (kuch) waar ze aan begonnen? Die dure advocaatjes die of zelf bagger schijten en wel mee zullen moeten doen, of anders zelf afgeschoten worden? Al die criminele meelopertjes (lees straatdealertjes), die maar wat graag hun ogen sluiten voor de narigheid van hun klantjes en zelf lopen te pronken met hun gouden sieraadjes…(lees bloedgeld)
Of is “het probleem” die zoon en/of dochter die ooit es een misstap maakte en meedeed met de rest, en eens wou proberen van spul wat ruimschoots voor-handen is in Nederland? Net zoals die honderduizenden jongeren (kinderen vaak nog)die zich nu elke week stijf slikken aan de XTC? Of Speed. Of Coke. Of zich suf roken aan de Wiet/Hasj. Of weet ik wat voor rotzooi je tegenwoordig op iedere straathoek kunt vinden. Voorlopig blijft het aanbod groter dan de vraag. Ze zien het liever andersom, de heertjes criminelen, pas dan verdienen ze echt goed geld. Dus wat zie je? Ondanks hun miljoenen inkomsten maken ze elkaar nog af, tippen ze elkaar nog weg bij justitie ?! Over lijken gaan ze. Holleeder voorop. Verblind door rijkdom en macht….
En wat heeft ie nou ? Tegen vier grauwe rotmuren volgekalkt met “here was…” kan ie aankijken nu, daar in de EBI. Sucses ermee, Godfather!
Maar ga me niet vertellen dat het hele drugsprobleem veroorzaakt wordt door die paar duizend verslaafden, waar ze van narigheid niet weten wat ze mee aanmoeten. Voorlopig is het allemaal pappen en nathouden wat hier gebeurt in Nederland. Omdat we het aanbod niet kunnen bestrijden, geven we ze het maar. Of we sluiten ze 2 jaar op in de SOV, zolang het maar niet door de burger gezien hoeft te worden. Of we zetten er hoogopgeleidt personeel op van het Jellinek/Breider/Bouman-stichting,die hun wijsheid uit studieboekjes hebben gehaald, maar bijgod niet weten wat er echt afspeelt op straat. Nee Hendrik Jan, ik spreek je niet vaak tegen, maar nu….
Het aanbod was er nog altijd eerder dan de vraag.
Sorry, naam vergeten…
ik kom elke dag even langs om te lezen, echt een leuke site ga nog lang door!
Eric, ritalinnetje vergeten vanochtend?
Even iets heel anders, Arend Langenberg, u weet wel, nieuwsezer en stem van Peter R de Vries, houdt zich met meerdere zaakjes bezig…..
http://www.katscast.podshow.com
🙂
@ MiNoSa
Goed voorbeeld trouwens…
Ritalin, geef het de jeugd met ADHD, en je hebt meteen de vriendjes op school aan het stuiteren, xc3¡ 5 euro een pilletje. Weer zo’n tijdelijk lapmiddeltje waar de patixc3xabnten goed verslaafd aan kunnen worden. Zolang de juf maar geen last heeft van die drukke kindertjes.
Over het liedje van zwarte leentje: Niet alleen van de Plas, maar ook J. de Vries schreven dit liedje voor Wim Sonneveld. Zie http://vriesdemark.schrijft.nl/alfabet.htm