Archive | July, 2006

Anoeska, het Meisje van de Euromast

31 Jul

(reportage uit Panorama 38, september 2006)

Anoes180randen_3 Zijn kruistocht begon door het nieuws over xe2x80x98het meisje van Nuldexe2x80x99, Rowena Rikkers. Doodgemaakt door de nieuwe vriend van moeder, weggegooid als oud vuil. Was zijn kleine Anoeska vijftien jaar eerder niet hetzelfde overkomen? Vader Chiel Grishaver (45) vroeg het politiedossier op en werd boos. Hxc3xa9xc3xa9l boos. Op de politie en op kinderartsen. Zij hadden zijn dochtertje moeten beschermen. Zijn strijd om de schuldigen aan de kaak te stellen wordt hem niet door iedereen in dank afgenomen. De Rotterdamse politie wees hem zelfs een verkeerde plek aan toen hij had gevraagd waar Anoeska was gedumpt: hij wil daar een monumentje oprichten. Vorige week kwam er eindelijk een excuusbrief.

"U had het op 2 juli 2004 bij het rechte eind toen u stelde dat u de verkeerde plaats werd aangewezen. Het spijt me zeer dat het zo gelopen is en dat u pas in tweede instantie, adequaat bent geholpen. Hoewel er allerlei (toevallige) omstandigheden voor zijn aan te voeren, had dit zo niet mogen gebeuren. De politie is in eerste instantie te oppervlakkig te werk gegaan. Ik bied u daarvoor ook mijn verontschuldigingen aan."

LEES MEER

31 Jul

DAGBOEK VAN MAANDAG 31 JULI

Sinds de nacht van vrijdag 30 juni op zaterdag 1 juli, rond 02.00 uur, is de 46-jarige Marga Langendoen-Van Diessen uit Uden spoorloos. De zaak heeft in de media nauwelijks aandacht gekregen en dat is nogal opmerkelijk. Want de zaak stinkt aan alle kanten. Bijvoorbeeld omdat echtgenoot Hans "om geen paniek te zaaien" pas op vrijdag 7 juli aangifte deed van haar vermissing. Ik vind dit hoogst opmerkelijk. Persoonlijk krijg ik al de kriebels wanneer mijn vrouw zonderMargalangendoen350 duidelijke redenen een uur op zich laat wachten. Ook een beetje overdreven misschien, maar zeven dagen..! En dan nog iets: de familie heeft via de politie laten weten geen contact te willen met de media. Ook dat is een ongebruikelijke gang van zaken. Normaal gesproken proberen achterblijvers alles en iedereen te mobiliseren – van Tros Vermist tot het lokale suffertje – om de persoon in kwestie op te sporen.

Een telefoontje met de afdeling voorlichting van de politie Brabant-Noord deed mijn twijfels alleen maar toenemen.  Over het algemeen komt de recherche bij een verdwijningszaak niet zo snel in actie. Zeker niet wanneer de vermiste meerderjarig is en er geen aanwijzingen zijn voor een misdrijf. In de zaak Marga Langendoen blijkt er echter een TGO (Team Grootschalig Onderzoek) van zoxe2x80x99n tien rechercheurs te zijn opgestart. Ook hebben leden van de technische recherche op een "niet nader te noemen locatie" technisch onderzoek gedaan. Op de vraag waar precies Marga in de nacht van de verdwijning voor het laatste is gezien, moet de woordvoerder het antwoord schuldig blijven. "Dat  mag ik om tactische redenen niet prijsgeven. Maar ook de familie houdt dat liever voor zichzelf." Laatste vraag dan: is Marga het slachtoffer geworden van een misdrijf? "We sluiten niets uit."  Van de week maar eens snuffelen in Uden.

Aangemaakt door Henk Strootman

Update: "Alles weten is alles begrijpen", vertelde mijn leermeester Peter R. de Vries me bijna twintig jaar geleden. Nu pretendeer ik geenszins dat ik na een dagje speuren in Uden xc3 lles weet over de verdwijning van Marga Langendoen, maar wel veel meer. En ik begrxc3xacjp nu dus ook iets meer. Dat het om niet zomaar een vermissing gaat heb ik, na gesprekken met vrienden en familie, bevestigd zien worden. Er blijft dus sprake van een "luchtje". Toch had Marga’s echtgenoot Hans Langendoen, die aanvankelijk niets van de pers moest hebben, een aangrijpend en redelijk solide verhaal te vertellen omtrent de achtergronden van dit mysterie. Wat hij precies te melden had kan ik helaas niet aan dit weblog toevertrouwen, omdat ik nu eenmaal verplichtingen heb richting mijn werkgever. Volgende week in Aktueel dus meer over deze zaak, inclusief een update over de moord om Ger "omaatje"Bindi uit Utrecht.

Aangemaakt door Henk Strootman

30 Jul

DAGBOEK VAN ZONDAG 30 JULI

Ik had mezelf nog zo plechtig beloofd om vandaag ‘ns een keer over te slaan. Totdat ik op internet las dat gisteren op een parkeerplaats bij Oosterhout 208 kg heroxc3xafne is onderschept. Dat is de zoveelste keer dat een nieuwsfeit in deze ongetwijfeld prachtige gemeente het plaatselijke VVV lelijk in de wielen rijdt. Want Oosterhout mag met ruim 53.000 inwoners een bescheiden stip op de landkaart vormen, op het gebied van misdaad lijkt het er ruiger aan toe te gaan dan in – qua inwonertal – vergelijkbare plaatsen als Rijswijk, Woerden of Ridderkerk. De moordenaar van Tinka van Rooij komt er vandaan, de verdachte van een liquidatie in Werkendam werd er van z’n bed gelicht, het beruchte Koestraatje is tot in de wijde omgeving bekend als ontmoetingsplek voor schimmige deals, er wordt – naar verluidt – aardig wat geld omgezet in "hokken" en "plantjes", in mei dit jaar werd er 100.000 euro losgeld gevonden en verder had de in augustus vorig jaar spoorloos verdwenen Zeeuw John Heijboer er z’n domicilie.

Over de losgeldaffaire schreef HJK onlangs een reportage voor Aktueel. Het geld bleek te zijn afgeperst van de Brabantse ondernemer Hans de R. Hij was op 24 mei door gemaskerde mannen in een auto getrokken en ontvoerd. Hij zou pas worden vrijgelaten als er aan de Sint Annadreef in Ulverhout een tas met 100.000 euro zou worden neergelegd. Tot een losgeldoverdracht kwam het niet, omdat de zak met geld in het afgelegen gebied door een "toevallige" voorbijganger werd gevonden. Het is noHeijboer11802utg niet duidelijk of het echt om een ontvoering ging, of om een uit de hand gelopen incasso. Er zitten vier verdachten vast, onder wie enkele zeer harde jongens.

Aan de verdwijning van John Heijboer hebben zowel HJK als ik aandacht besteed. De zaak is nog immer een mysterie, hoewel het bij vriend en vijand bekend is dat de oud-judokampioen en bodyguard niet bepaald in kringen van welzijnswerkers en dameskappers vertoefde. Zijn naam werd genoemd als kroongetuige in een grote Belgische drugszaak. Tot nu toe wordt er dan ook min of meer vanuit gegaan dat Heijboer om die reden is vermoord.

Maar heel misschien ligt het allemaal toch anders. Vanuit het Brabantse milieu bereikte mij namelijk de tip dat de eerder genoemde Hans de R. en John Heijboer elkaar goed hebben gekend, sterker nog, dat ze bevriend zijn geweest. Dat houdt in dat Heijboer, die net als De R. een bedrijfspand had in Oosterhout en eveneens als bodyguard had gewerkt, xc3xb3xc3xb3k wel eens het slachtoffer kan zijn geworden van de afpersersbende, of daar misschien zelf deel van heeft uitgemaakt. Een beetje vergezocht misschien, maar gezien de ruige Oosterhoutse kringen waarin hij verkeerde kan de sleutel tot de oplossing evengoed dxc3¡xc3¡r liggen als in Vlaanderen. In ieder geval een nader onderzoekje waard, dunkt me. Voor HJK, die vast snakt naar het einde van zijn vakantie, of voor mij. Wordt in ieder geval vervolgd.

Aangemaakt door Henk Strootman

Epe, het proces. Deel 2

30 Jul

Naar aanleiding van het dagboek van dinsdag 24 oktober (zie hier ) een gedeelte uit het boekje ‘Epe, het proces’ over de zaak Jolanda van B.

Een citaat uit een verklaring van Jolanda, over de geboorte van ‘Patrick’ (een van de baby’s die kort na de geboorte zouden zijn gedood).

"Aangeefster ziet dat zij bevallen is van een jongetje, dat op dat moment leeft. Vervolgens wordt aangeefster geblinddoekt met een zogenaamde sm-blinddoek van leer. Dit terwijl de baby nog steeds op bed ligt tussen de benen van aangeefster. Vervolgens hoort zij dat haar moeder zegt dat ze bij de vingertjes zal beginnen. Vervolgens verklaart zij dat ze de baby hoort gillen. Op dat ogenblik wordt de blinddoek door Dinie (moeder van Jolanda, HJK) verwijderd en ziet Jolanda de baby tegen de deur hangen, waarbij zij opmerkt dat de baby een vingertje mist. Arie (vader van Jolanda, HJK)  kleedt zich aan en gaat uitbeenmessen halen; met deze messen snijdt H.(een van de verdachten in de vorige zaak, die toen is vrijgesproken en die nu niet tot de verdachten behoort, HJK) de baby open en wordt Jolanda door Wouter (man v an Jolanda, HJK) gedwongen toe te kijken.

LEES MEER

De dood van Maja Bradaric

30 Jul

                                                                     MOORD OP MAJA: TERUG NAAR TUZLA

Maja3_1Goran M. (18) en Maja Bradaric (16) kenden elkaar uit Bosnixc3xab. In Nederland kregen ze het met elkaar aan de stok. Eigenlijk was het een gewone meidenruzie, om vriendjes en verliefdheid. Toen Maja op maandagavond 17 november 2003 bij Goran in de auto stapte, kon ze dan ook onmogelijk vermoeden dat haar doodvonnis al was getekend. De vraag die iedereen bezighoudt is: hoe kan een jongen van 18 zo’n gruwelijke, gewetenloze moord plegen? Heeft het te maken met een van de bloedigste aanslagen uit de oorlog in Bosnixc3xab, waar Goran ooggetuige van was, of speelt er een trauma rond een dood zusje?

Donderdagavond 25 mei 1995. Om 5 voor 9 wordt het marktplein van Tuzla, in Bosnixc3xab, bestookt met mortiergranatan. Het is een warme voorjaarsavond, veel mensen zijn buiten. Op de markt bevinden zich vooral jongeren. Na drie jaar oorlog is ook de jeugd gewend aan aanslagen en wie nog schrikt van een inslag die verder dan 500 meter plaatsvindt, wordt lachend als een mietje aangeduid. De ouderen onderbreken hun gesprekken er niet eens meer voor. Dit keer is het anders.

LEES MEER

De dood van Marga Langendoen

30 Jul

Reportage uit Aktueel, van Henk Strootman, juli 2006

Margalangendoennw225 Moeder, zakenvrouw en podiumbeest. Marga Langendoen-Van Diessen (46) uit het Brabantse Uden heeft veel kwaliteiten. Ze staat midden in het leven, heeft twee lieve kinderen, drijft met echtgenoot Hans een succesvolle onderneming, ziet er goed uit en weet als zangeres van de Udense amateur-bluesband Lee-Roy precxc3xades hoe ze het publiek moet bespelen. Ook voor zondag 9 juli staat weer zoxe2x80x99n spetterend optreden gepland, in zaal Beukenhof in Odiliapeel. Maar wie er die avond ook achter de microfoon plaatsneemt, geen Marga Langendoen. De Brabantse is op dat moment al negen dagen spoorloos…

LEES MEER

Fred Teeven en Wout van K.

30 Jul

In een interview in Nieuwe Revu, oktober 2006, zegt aspirant-politicus Fred Teeven: "Wat ik wel wil zeggen is dat ik me mateloos heb gexc3xafrriteerd aan de bedreigingen aan het adres van Koos Plooy. Dat we dat toen niet hebben opgelost, omdat er geen kroongetuige werd toegelaten. Dat was het ongelijk van toenmalig procureur-generaal De Wijkerslooth. Je moet je eigen mensen nooit laten bungelen."

Dat is een merkwaardige uitspraak. In mijn boek xe2x80x98Bom in de Laurierstraatxe2x80x99, over de aanslag op Rob Scholte, heb ik vrij uitvoerig aandacht besteed aan deze kwestie. Het volgende gedeelte komt uit het boek.

LEES MEER

Mink en de onbetrouwbare kroongetuige

30 Jul

(uit Nieuwe Revu, april 2006, hier geplaatst n.a.v. het Dagboek van 18 oktober 2006)

Hoe betrouwbaar is Mike V., de kroongetuige in de zaak tegen topcrimineel Mink K.? Mike beweert dat Mink K. in 1993 drugshandelaar Jaap van der Heijden heeft opgeblazen met een explosief in een tasje aan de voordeur. Vreemd genoeg beweerde hij kort daarvoor nog dat hij dat tasje daar zxc3xa9lf had gehangen. En hij speelt ook de hoofdrol bij een andere aanslag met xe2x80x98een tasje aan de voordeurxe2x80x99: in 2004, in Alphen aan de Rijn.

Op zondag 19 december 2004 wordt er een explosief naar binnen gegooid in de motorzaak van Ad en Mieke Maasen in Alphen aan de Rijn. Het Leidsch Dagblad schrijft dat er grote schade is aangericht. "Omwonenden hebben laten weten dat Maasen Motors al vaker last heeft gehad met bedreigingen en overlast door derden. De politie heeft de zaak in onderzoek."

LEES MEER

Andrea kwam niet thuis

30 Jul

(interview met Lammi Luten, uit november 1994)

"Ze was niet misbruikt of verkracht. Dat was toch wel een opluchting. 'Gelukkig, dat heeft ze dan niet hoeven meemaken."

"Alle paragnosten die zijn ingeschakeld zeggen: deze zaak wordt opgelost. Dan mogen ze er verder helemaal naast zitten, als dit ene dan maar klopt."

 

(Update: een uitvoerig verslag van de zitting op 7 december 2010 in Assen staat hier)

 

Andrealuten2webOp maandag 10 mei 1993 werd de 15-jarige Andrea Luten uit Ruinen vermoord, toen ze van school naar huis fietste. Uit de profielanalyse die de politie van de dader maakte blijkt dat hij vermoedelijk een bekende van Andrea was, waarschijnlijk een stille jongen, een eenling, die van afstand verliefd op haar was en niet op een normale manier contact met haar durfde maken. Terwijl daar toch mogelijkheden genoeg voor waren: Andrea hielp geregeld mee in het cafxc3xa9 van haar ouders, De Dorpsherberg.

Voor veel jeugdige bezoekers was de mooie Andrea een extra aantrekkingspunt en dat zou, naarmate ze ouder werd, ongetwijfeld nog veel sterker zijn geworden. Op die tiende mei kneep een onbekende het leven uit haar weg. Anderhalf jaar later is het voor de ouders van Andrea, Roelof en Lammie, nog steeds alsof het gisteren is gebeurd. 'De dader moet gevonden worden, we willen weten wat er gebeurd is en waarom. Anders kunnen we 't nooit afsluiten.'

'Andrea had zich verslapen, het eerste lesuur zou ze missen. Anders ging ze om zeven uur van huis. Dan fietste ze naar de benzinepomp, het verzamelpunt waar de scholieren wachten tot iedereen er is. Het is ongeveer drie kwartier fietsen naar Hoogeveen. Deze morgen was het kwart over acht voor ze van huis ging. Toen ze beneden was gekomen, was ze aan tafel stiller dan anders, ze zat uit het raam te staren. 'Ik heb zo raar gedroomd vannacht,' zei ze, 'ik droomde dat ik al mijn vriendinnen kwijtraakte.' Ik zei: 'Doe niet zo eng, trek je daar niks van aan, ga lekker naar school, meid.' Meestal kon ik haar wel aan het lachen krijgen, maar nu lukte dat niet, ze bleef ernstig.

Diepvries

Het was de maandag na moederdag, de eerste schooldag na de voorjaarsvakantie. Roelof heeft 's maandags altijd vrij, hij was weg, ik was alleen thuis. Het was druk, de diepvries was stuk, dat kostte me veel tijd. Andrea zou om ongeveer vijf uur thuis zijn. Toen het kwart over vijf was, dacht ik al een keer: getverdemme, ze is laat. Om half zeven dacht ik, heel raar: nu moet ik iets gaan eten, anders komt het er niet meer van. Normaal gesproken zou ik in alle staten zijn geweest als Andrea een half uur te laat was, maar het was allemaal heel vreemd, alsof ik in een soort trance verkeerde. Om half acht heb ik de lakens nog verschoond. Net als met dat eten: als ik het nu niet doe, komt het er niet meer van. Het cafxc3xa9 gaat om acht uur 's avonds open.

Hond

Om half negen kwam er iemand langs met een hond, iemand die anders nooit met de hond langskomt. Ik had al een paar keer geprobeerd Roelof te bereiken, hij zou die avond naar cafxc3xa9 De Stobbe, een paar honderd meter verderop, dat een heropening had. Maar hij was daar nog niet. Ik heb de boodschap achtergelaten: "Als hij komt, zeg dan dat hij even thuis moet komen."

De jongen met de hond zei: "Wat is er allemaal aan de hand?" Ik zei dat Andrea er niet was. Hij zou wel even op het cafxc3xa9 passen, dan kon ik gaan zoeken. Ik ben met de auto gaan zoeken. Op de vijfsprong in het bos, waar Andrea langs moest, ben ik twee keer een zijweg ingereden. Achteraf blijkt: twee keer de verkeerde kant. Ik ben op ongeveer 800 meter geweest van de plek waar ze lag. Het werd al schemerig, ik ben naar huis gegaan en heb mijn vriendin Anita uit Dwingelo gebeld. Of de auto van Roelof in Dwingelo stond. Ik heb nog twee vriendinnen van Andrea gebeld, of zij iets wisten.

Meldkamer

Ze schrokken zich dood, maar ze wisten niets bijzonders. Toen heb ik de politie gebeld. Eerst kreeg ik de meldkamer in Assen. "Mijn dochter is niet thuisgekomen," zei ik. Ze zouden 'de man uit Zuidwest-Drenthe' opzoeken, maar die was hartstikke druk. "Zeg maar wat er is." Ze hebben toen alleen de naam opgeschreven, verder niks, geen leeftijd, hoe ze eruitzag, ik snapte dat niet.

Toen heb ik naar het bureau in Hoogeveen gebeld. Daar reageerden ze heel anders: een kwartier later stond de politie hier in de zaak. Ze vroegen of ik een foto had. Ik zei: "Iedereen kent haar!" Ze hebben een foto meegenomen en hebben de hele nacht doorgezocht, er waren politiemensen bij die haar kenden, die waren ook stik-ongerust.

Mijn vriendin Anita was hierheen gekomen en is hier gebleven. Roelof kwam rond twaalf uur thuis, was met een vriend uitgeweest, hij was vrolijk, opgewekt, maakte geintjes. Ik zei: "Ik heb twee heel vervelende dingen." Hij zei: "Steek maar van wal!" Ik zei: "De diepvries is kapot en Andrea is niet thuisgekomen."

Spierwit

Hij stond aan de grond genageld, hij werd in xc3xa9xc3xa9n klap spierwit. Toen pas drong het tot mezelf door: 'wat is hier aan de hand?' Hij heeft de auto gepakt en is naar Hoogeveen gereden, om te kijken of haar fiets bij het station stond.

De politie kwam weer, Roelof kwam terug. Niets gevonden. Ik durfde niet naar bed, Roelof ging wel maar werd steeds wakker. Ik had steeds iets van: straks gaat de achterdeur dicht, tik, ze is er.

Dan begin je te huilen, 'hoe kan dit nou?' Om half vier ben ik naar bed gegaan, maar je schrikt wakker, je springt uit bed, je kleedt je aan, je wil naar school. Is er wat gebeurd op school, hoe was haar dag? 's Morgens bij school zagen de vriendinnen die ik gebeld had dat de auto van Roelof daar stond.

Roelof was nog nooit bij school geweest. Er was een andere portier dan anders, ik kende hem niet. Ik wilde wat zeggen, maar ik begon zomaar te huilen, ik kreeg er geen woord uit. Hij zei: 'Kom maar even mee naar een kamertje, iedereen ziet je zo.'

Kwaad

Ik werd kwaad, 'dat kan me niets schelen! Ik moet naar de directeur!' De beide meisjes begonnen te huilen. De directeur schrok ook heel erg. Hij is naar de klas van Andrea gegaan en heeft daar gevraagd of er de vorige dag iets was gebeurd.

Het enige dat er werd verteld was dat ze die dag bijzonder vrolijk was geweest. Dat heb ik later gedacht: 'Dan is haar laatste dag heel fijn geweest, ze wordt die dag vermoord en dan is ze heel vrolijk. A
ls je vrolijk bent, zie je minder gevaar.' Toen we naar huis gingen, kwam de politie ook net aan bij de school. We zijn nog bij Pesse langsgereden, bij een manege waar ze vaak kwam, maar daar was ze ook niet. We zijn teruggereden over de weg waar ze vlakbij lag, op een meter of tien, maar dat wisten we toen niet. Roelof had steeds de neiging te gaan zoeken, ik wilde naar huis. 'Straks belt ze en dan ben ik er niet.' Ik ben aan tafel gaan zitten en ben niet meer bij de telefoon weggeweest.

Speurhonden

Roelof heeft zijn vriend John, uit Heino, opgebeld. Toen was het ongeveer half elf. Anders doet John er drie kwartier over, nu was hij er binnen twintig minuten. Hier was het een hele bedrijvigheid. De politie had speurhonden uit Groningen laten komen, ik hoorde de honden blaffen, het autootje met de honden stond voor de deur.

Er stond een peloton ME-ers klaar om de bossen uit te kammen, er werd een helikopter ingezet. Roelof en John gingen samen op zoek. En dan zit je te wachten. Het was mooi weer. Als ik naar buiten keek kon ik in het raam van de buren tegenover precies onze achterdeur in de gaten houden. Roelof en John kwamen af en toe terug.

En dan komen ze de auto uit en dan weet je het.

Het was ongeveer half vier.

Ze komen naar binnen, helemaal grauw, huilend.

Ze zeiden niks.

"Nee, niet Andrea hxc3xa8?" schreeuwde ik. Ze konden me niet vasthouden, ik ben de straat opgevlogen, je hoort niks, je ziet niks, er is een oneindige stilte. Mijn auto stond hiernaast, het was of het mijn vijand was. Ik ben naar binnen gegaan en heb een paar mensen gebeld die het moesten weten. De huisarts van mijn ouders.

Toen ben ik de deur uitgevlucht, naar het politiebureau. "Wie heeft dat nou gedaan?"

Ik verwachtte echt dat als ze terugkwamen dat ze zouden zeggen: Jan, Piet of Klaas heeft het gedaan. Huilen, huilen. Vijf minuten thuis, dan weer naar het politiebureau. En weer naar huis: huilen kun je thuis ook. Er kwam een telefoontje van mijn zus, om zeven uur. De huisarts had wel naar mijn ouders gebeld, maar ze hadden niet begrepen dat Andrea gevonden was. Er valt een deken van ellende om je heen, je bent je controle kwijt.'

Fiets

'John en Roelof hebben haar gevonden. Ze lag een stukje van de weg, waar het bos dichter is. Ze waren er 's morgens ook al eens langs gereden, maar toen stond de zon aan de andere kant. Nu reden ze er weer langs, met de zon in de rug.

John zag iets flikkeren, waarschijnlijk was het de zon die op het stuur van de fiets scheen. De politie had tegen hen gezegd: ga gerust zoeken, maar ga niet uit de auto. De politie was ook altijd in de buurt.

Toen John die glinstering zag, stapten ze uit op het zandpad. Roelof vond een haarspeld van Andrea, die heeft hij heel voorzichtig opgepakt, met zijn vingers aan de zijkanten. Er kwam meteen een politieman aanlopen. Roelof is blijven staan, John en de politieman liepen verder. De politieman had een verrekijker bij zich. Hij keek naar de plek waar John de glinstering had gezien en zei tegen John: "Breng je vriend maar naar huis, dit is hartstikke fout."

Net pak

'De eerste tijd was het puur vechten om niet gek te worden, je hebt geen controle meer over je eigen lichaam, over je denken. De eerste avond, om half negen, toen iedereen weg was, kwam de vader van Roelof. Netjes gekleed, op condolxc3xa9ancebezoek.

Op dat moment kon ik daar helemaal niet tegen. Ik dacht: 'Zo gaat dat dus, je trekt een net pak aan en dan ga je op bezoek.' Er werd geen woord gezegd. Roelof kon er ook niet tegen. Hij zei: 'Ga maar naar huis, dit is ook niks.'

Je kunt niet omgaan met de situatie. We zijn in de auto gestapt en gaan rondrijden. Tot een uur of elf, half twaalf. Zomaar, in de richting van Sint Jansklooster, Vollenhove. Over landweggetjes. Toen we terug waren hebben we tot diep in de nacht boven gezeten. Er zijn op televisie maar twee dingen die je dan kunt verdragen. Er zijn talkshows, maar dat is dan zo'n bullshit, daar kun je niet naar kijken, en in alle andere films en series komt geweld voor. Het enige dat overblijft is golf en snooker. Daar gaat een bepaalde rust van uit. Gelukkig werd er die week veel gegolfd en gesnookerd.

Ik heb zelf van het begin af aan goed kunnen slapen. Alsof ik een knop omdraaide. Roelof kon dat niet. Toen ik de volgende morgen wakker werd, was er meteen het besef: 'Mijn God, Andrea is er niet. Hoe kom ik in deze rotsituatie terecht, ik wxc3xadl dit helemaal niet, dit is puur horror.'

Tranen

Er wilden mensen op bezoek komen, maar dat deed ik niet. Een tranenvloed van hier tot Amsterdam. Stond ik onder de kapstok te janken en dan keek ik naar buiten, zag ik kinderen over straat fietsen. "Waarom hebben ze jou niet vermoord."

Gemeen, maar ik kon mijn gedachten niet stopzetten. Je beseft dat dit het ergste is wat er is, het is zo enorm, je hebt geen controle over je gevoel, ik denk dat je op zo'n moment gek bent.

Ik belde elke morgen oude vriendinnen op, van vroeger, die er niets van afwisten. Als ik dan een poosje had gepraat, werd ik rustiger. John en Anita waren hier veel, we konden niet alleen zijn. Er kwamen mensen: de politie, de begrafenisondernemer, de dominee.

Je komt voor de meest idiote dingen te staan. Met de tekst op de overlijdenskaart. Er was een mapje, met teksten als: 'Tot onze grote schok' en 'onverwacht'. Binnen tien minuten heb ik zelf een tekst op papier gezet: 'Begrijpen kunnen we dit niet, aanvaarden zullen we wel moeten. De vragen zullen blijven, na het veel te vroege en gewelddadige overlijden van ons liefste en enigste kind Andrea.'

Doodsbang

De crematie was op maandag 17 mei, in Meppel. Het zou eerst op zaterdag zijn, maar dat kon niet omdat er een open dag was van het crematorium, ook zoiets geks. De begrafenisondernemer kwam kleding halen.

Ik werd kwaad. 'Was het niet goed genoeg wat ze aanhad?' Maar die kleren waren bij de politie. Andrea had een nieuwe suiter, met een paardedingetje erop, die ze nog maar een paar keer had aangehad. Die heb ik uitgekozen. En een wielrennersbroekje dat haar zo mooi stond. Dat was op woensdag. We hadden haar nog niet kunnen zien, het lichaam was nog niet vrijgegeven. Op donderdagmorgen kwam het telefoontje dat we naar haar toe konden. Ze lag in het crematorium in Meppel.

Roelof was doodsbang, ik was helemaal ziek: hartkloppingen, koorts. Maar Andrea zag er zo mooi uit, zo mooi… schitterend. Ik heb zelf haar haar nog wat anders gedaan, een kus gegeven, een aai over d'r bolletje, dat was voor mij het afscheid, al zijn we daarna ook nog wel wezen kijken.

Op zaterdag zagen we dat ze begon te verkleuren. Dat zouden ze nog wel bij kunnen werken met make-up, maar we hebben gezegd: 'Doe de kist maar dicht.' Met make-up was het Andrea niet meer. Ik had nog wel een foto willen maken, maar toen ik dat zei schrok Roelof daar zo van dat we 't niet hebben gedaan.

Daarvan denk ik achteraf: ik had het beter wel kunnen doen. Voor familieleden die haar helemaa
l niet meer hebben kunnen zien, was dat beter geweest, om afscheid te kunnen nemen.'

Tears in heaven

'Bij de crematie werden Andrea's lievelingsplaten gedraaid. Mister Blue, van Renxc3xa9 Klein; Tears in heaven van Erik Clapton en I will always love you van Whitney Houston. Die platen zijn hier in het cafxc3xa9 tot nu toe niet gedraaid. Pas als de dader gepakt is.

De donderdag na de begrafenis was het Hemelvaartsdag, toen zijn we voor het eerst weer open gegaan. De oud-burgemeester van Ruinen, Klaas de Boer, kwam ook. Hij zei: 'Andrea was een verschijning in het dorp. Ze zat altijd zo kaarsrecht op de fiets, kaarsrecht op het paard.'

Dat hoorden we van meer mensen. Andrea had iets bijzonders, haar uitstraling…

In het begin kwam de politie elke dag, later een paar keer in de week. We moesten zelf maar aangeven hoe vaak ze moesten komen. Daar hebben we alle lof voor, we konden ze altijd bellen. Ze hielden ons globaal op de hoogte van het onderzoek. We hoorden pas na een poosje dat ze gewurgd was, vlak voor het in de kranten verscheen. Ze was niet misbruikt of verkracht. Dat was toch wel een opluchting. 'Gelukkig, dat heeft ze dan niet hoeven meemaken.'

Zombie

In het begin dachten we: ze hebben hem zo. Maar je hebt geen keus, je zult wel moeten wachten. Je rijdt als een zombie over straat, ik denk dat je op die moment veel beschermengelen hebt. De auto is een prima plek om huilen. Het is zo belangrijk dat je goede vrienden en kennissen hebt om op terug te vallen.

De eerste dag dat we weer open waren, kwam er eerst een oudere man binnen die nergens van wist, maar die praatte gelukkig nergens over. Ik begon net wat te ontspannen, toen er een jongere man binnenkwam. Hij wilde naar het toilet en bestelde ook iets te drinken. Hij kwam aan de bar zitten.

Hij zei: 'Dat was ook wat hxc3xa8, met dat meisje uit Ruinen, vorige week.'

Ik zei: 'Ja, ja, dat was zeker wat.' En toen zei ik: 'God, man, wat laat jij me schrikken. Wij zijn de ouders.'

Hij viel bijna van zijn stoel af. 'Sorry,' zei hij, en ik zei: 'Het geeft niet, ik wist dat het zou komen.'

Later wen je eraan. Op een gegeven moment dacht ik: ben ik nou gek, of is het echt zo dat de auto's langzamer rijden als ze langs het cafxc3xa9 komen, en dat de mensen wijzen, zo van: dit is nou het cafxc3xa9. De jongens zeiden: 'O, dat is al een hele tijd aan de gang.'

Kijkdag

Het lijkt soms wel kijkdag, maar het valt jezelf helemaal niet op. Het gekke is dat het allemaal went. Het lijkt of de voorgevel uit ons huis is. Vroeger waren we erg op privacy gesteld, maar nu vinden we het helemaal niet erg meer. De klanten hadden in het begin ook wel problemen om hier weer binnen te komen. Ze kwamen met groepjes tegelijk.

Ik heb gezegd: "Jongens, doe alsjeblieft gewoon tegen ons, dat is ons enige houvast. De wereld draait nog gewoon door." Iedereen wilde wel wat doen. We hebben gezegd: het enige dat je voor ons kunt doen is: blijven komen. En gelukkig hebben ze dat gedaan.'

Tuig

'Zolang de dader niet is gepakt, hebben we geen rust. We kunnen ook niet weg. Hier is het allemaal gebeurd, hier moet het afgesloten worden. In het begin beschouw je iedereen als verdachte. 'Zou hij het geweest zijn…?' Daar word je helemaal gek van. Het was die maandag jaarmarkt in Dwingelo, je denkt: wat voor tuig loopt daar allemaal rond, zou het iemand zijn geweest die daarheen is geweest, of iemand uit het cafxc3xa9?

Volgens de profielanalyse die Carlo Schippers, van de CRI, van de dader heeft gemaakt zou het een bekende van Andrea geweest kunnen zijn, iemand op afstand die stiekem een oogje op haar had. Kort voor ze verdween hebben getuigen haar gezien toen ze stond te praten met een blonde jongen, op de vijfsprong. Ze moet ongeveer 800 meter hem mee zijn gegaan, de zijweg in.

De politie dacht direct ook al dat het iemand moet zijn geweest die ze kende of in elk geval vertrouwde. Andrea zou nooit met een onbekende zijn meegegaan. 'Waarom maakt die klootzak niet gewoon contact met haar, als hij verliefd is,' denk je.

De dader heeft alle geluk van de wereld gehad. Het was de droogste aprilmaand van de eeuw geweest, het bos was kurkdroog en er stond een droge wind. Er was geen spoor meer te vinden, alle voetafdrukken waren verdwenen. Het moet gebeurd zijn precies op een moment dat niemand het kon zien.'

Noodlot

Aanleiding voor dit gesprek met Lammie Luten was het verschijnen van het boek 'Moord in Nederland', waarin tientallen min of meer vergelijkbare moordzaken aan de orde komen en waarin een profiel wordt geschetst van de daders en op welke manier ze toeslaan.

Lammie: 'Toen ik het las dacht ik: het is net of de slachtoffers hun noodlot niet kunnen ontlopen. Ze doen niks anders dan andere meisjes, dan andere vrouwen, en het gebeurt. Even dat kleine eindje naar huis lopen, en dan komt net die vent op hun pad. Niet iemand die bewust op haar heeft staan wachten, maar iemand die net die avond of middag met verkeerde plannen op pad is gegaan, omdat hij zich niet lekker voelt, en juist op dat moment komt die vrouw of dat meisje thuis. Bij Andrea moet er ook toeval zijn geweest. Het is onwaarschijnlijk dat er iemand bewust op haar heeft staan wachten. Ze fietste op dat moment net even alleen, kort daarvoor was ze nog door andere fietsers gezien.

Verwijten

Toch gaat iedereen ervan uit dat het iemand is geweest die haar kende. Er waren er zoveel die haar kenden. Het lijkt of er geen ontkomen aan was, of het zo moest gebeuren, of het in de planning was. We hebben ons ook afgevraagd: hebben we iets fout gedaan, hadden we haar meer moeten waarschuwen, hebben we iets over het hoofd gezien?

Toen ik het boek had gelezen dacht ik: nee, we hebben onszelf niks te verwijten, we hebben alles gedaan zoals het ook in het boek staat. Andrea heeft op judo gezeten, maar dat was geen sport voor haar. We hebben gezegd: blijf altijd ergens waar meer mensen zijn, ga niet mee donkere straatjes in, probeer ergens te bellen, neem een taxi. Ze wist hoe ze met de bus en de trein moest reizen.

We hebben gezegd: let op de ogen, die kunnen je veel vertellen over een ander. Ze worden niet voor niks de spiegels van de ziel genoemd. We zijn naar een voorlichtingsavond geweest, over preventie. Het verbaasde me dat er zoveel meisjes waren die zich helemaal niet van de gevaren bewust waren, alles wat daar werd gezegd hadden we Andrea ook verteld, ze was zeker niet naxc3xafef. Toen ze na een jaar met judo stopte, heb ik tegen haar gezegd: je zult zelf wel een manier vinden om er mee om te gaan. Maar doe nooit iets dat je niet wil. Ze was geen type dat een grote mond opzette. Als ze werd benaderd op een manier die haar niet beviel zei ze gewoon niks terug, dan liep ze weg. Dat was haar manier.

Ziek

Er is ons ook wel gevraagd of we schuldgevoelens hebben. Het antwoord is heel duidelijk: nee. We hebben alles gedaan wat we konden, maar als er een noodlot bestaat dan ontkom je daar niet aan. Als je leest over al die moordenaars, dan valt het wel
op dat het zulke 'normale' mensen lijken, dat het verschil met 'gewone' mensen zo klein is. Met je verstand snap je best dat die mensen ziek zijn, maar gevoelsmatig ligt het heel anders, dan zeg ik: zet die vent maar voor me neer, dan is hij zo het hoekje om.'

Hoefijzer

In een aantal min of meer vergelijkbare zaken namen de daders kleine persoonlijke bezittingen van het slachtoffer mee, als aandenken. 'Dat heeft de politie ook gevraagd, maar ik weet niet precies wat voor sieraden Andrea die dag droeg, dat was heel verschillend.

Soms had ze een heleboel ringen en armbanden bij zich, soms alleen maar haar gouden kettinkje. Dat heeft ze gekregen toen ze 13 jaar werd. Ik zei: 'Meid, 13 is een gevaarlijk jaar, dit is je gelukskettinkje.'

Het was een kettinkje met een gouden hoefijzer. Op school heeft ze er nog wel eens problemen mee gehad. Met gymnastiek moest ze het afdoen, maar ze zei: 'Dan doe ik niet mee.' Ze was daar heel beslist in. Dat kettinkje had ze ook nog om toen ze gevonden werd.'

Zwarte Gat

Het radioprogramma Het Zwarte Gat, van Veronica, maakte acht uitzendingen lang jacht op de dader, op paranormale wijze. 'We hebben het Leo de Ruiter zelf gevraagd. Hij woont ook in Ruinen. Hij voelt zich heel erg betrokken. Zijn eigen dochter is onder bedreiging verkracht. Een aantal dingen ging wel ver, maar ik zie het zo: de uitzendingen waren bedoeld voor die ene persoon, die zich daardoor aan zou moeten geven.

Voor ons is dat heel belangrijk, dat we weten wie de dader is en waarom hij het heeft gedaan. We kunnen hier nu niet weg, hier is 't allemaal gebeurd. Pas als de dader heeft bekend, kunnen we 't afsluiten en ons gaan afvragen: wat gaan we nu doen? Nu zitten we alleen maar achterom te kijken: waarom is dit allemaal gebeurd, hoe is het gegaan. Het plaatje is niet rond. We zijn er continu mee bezig, we MOETEN het weten.

Alle paragnosten die zijn ingeschakeld zeggen: deze zaak wordt opgelost. Dan mogen ze er verder helemaal naast zitten, als dit ene dan maar klopt. Ik geloof er heilig in dxc3¡t het wordt opgelost. Elke dag is er xc3xa9xc3xa9n, elke dag is een dag dichter bij de oplossing. Ik denk: nu is het anderhalf jaar geleden, over nog eens anderhalf jaar is het opgelost. Zo tellen we de dagen af. Ik denk dat het niet zo'n rare manier is, om er zo mee om te gaan.'

Hiernamaals

De uitzendingen van Het Zwarte Gat hebben nogal gemengde reacties opgeroepen. Stemmen uit het hiernamaals, een presentator die zegt te weten wie de dader is maar dat de politie hem wegens gebrek aan bewijs niet kan aanhouden, het is niet allemaal even overtuigend. Temeer niet omdat er twee haren van de vermoedelijke dader op Andrea's kleding zijn gevonden, zodat het DNA-profiel bekend is.

Speculaties omtrent zijn persoonlijkheid varixc3xabren van een lustmoordenaar die na verloop van tijd opnieuw zal toeslaan(wurgen is een typerend kenmerk van lust- of seriemoordenaars), tot een afgewezen minnaar die zijn teleurstelling niet kon verkroppen en zich gewelddadig afreageerde, en die nu innerlijk wordt verscheurd door spijt en verdriet maar dat naar buiten toe goed weet te verbergen.

Voorzichtig

De uitzendingen van Het Zwarte Gat hebben hem in elk geval niet over de drempel geholpen. Aan Roelof en Lammie Luten zijn de negatieve reacties voorbijgegaan.

Lammie: 'Mensen zijn heel voorzichtig naar ons toe. Als er al over gepraat wordt, dan zeker niet met ons. Er zijn mensen die gevraagd hebben of Leo de Ruiter geen misbruik maakt van ons verdriet, maar zo ligt dat helemaal niet, we hebben het hem juist zelf gevraagd.

'Alles wordt toch weer opgerakeld,' wordt er dan gezegd. Maar voor ons wordt er niks opgerakeld, we leven er elke dag mee, we zitten er elke dag middenin.'

UPDATE

Op 7 december 2010 stond de moordenaar van Andrea terecht bij de rechtbank in Assen. Zie verder hier

 

29 Jul

DAGBOEK VAN ZATERDAG 29 JULI

Toen ik 18 jaar geleden de wereld van de misdaadjournalistiek betrad had ik nog allerlei wilde fantasiexc3xabn over wat me te wachten stond. Nog even, zo dacht ik, en mijn auto van de zaak (daar deed men toen nog aan) zou ontsierd worden door kogelgaten. Lunches zouden zouden zich afspelen tegen het decor van oogverblindende vrouwen, gedienstige obers en smetteloos tafellinnen. Op de redactie zou het een komen en een gaan zijn van oververhitte journalisten, de xc3xa9xc3xa9n net terug van een interview in JournalistBogota, de ander juist op weg naar een tipgever op tropisch Mauritius. In een glazen hok met luxaflex zou zich de hoofdredacteur bevinden, stropdas los, zweetvlekken onder de oksels, vloekend en tierend de waardeloze kopij in proppen over de redactievloer smijtend. De werktijden… haha, wat nou werktijden! Een journalist was eigen baas en struinde bij voorkeur ‘s nachts ongure kroegen af in mistroostige havenkwartieren. Voor vrouw en kind was geen tijd, maar geen nood; de liefdes voor xc3xa9xc3xa9n nacht zouden zich vanzelf aandienen. En sigaretten natuurlijk, sloffen vol sigaretten zouden er doorheen gaan. Zoals ook de whisky een vaste kameraad zou worden in tijden van stress en writersblocks…

Nu de werkelijkheid. De auto van de zaak heeft plaatsgemaakt voor een zelfbekostigde degelijke Duitse middenklasser. De lunch bestaat uit een paar bruine boterhammen met pindakaas, soms aangevuld met een keurige appel. Gereisd naar het buitenland wordt er nog amper; te duur, te tijdrovend en vaak ook onnodig, omdat het nieuws vanuit de hele wereld panklaar en binnen een fractie van een seconde kan worden binnengehaald. Gewerkt wordt er doorgaans op kantooruren en gerookt wordt er alleen nog maar in een zielig hoekje van de parkeergarage. Thuis wacht geen omwoeld bed waaruit net minnares nummer 68 zich naar de douche heeft gesleept, maar een vrouw met een trouwring en twee kindjes met resten jam om de mond. Kortom, misdaadjournalist is nxc3xa9t een gewone baan. Nxc3xa9t, zeg ik met nadruk. Want al is het niet helemaal de wereld van Peter Stuyvesant die ik had verwacht, ik popel elke week weer om aan de slag te gaan. En komende week zal ik daar – nog even, want HJK is in aantocht – weer verslag van doen.

Aangemaakt door Henk Strootman